اساسنامه | تعریف، اهمیت و نحوه تنظیم

اساسنامه شرکت، شامل بخش های مختلفی است که هر کدام به جنبه خاصی از فعالیت و ساختار شرکت می پردازد. در ادامه به برخی از مهم ترین بخش های یک اساسنامه اشاره می کنیم:

• اطلاعات کلی شرکت: این اطلاعات شامل نام کامل و رسمی شرکت که در تمامی اسناد و مکاتبات استفاده خواهد شد، مشخص کردن نوع شرکت (سهامی عام، سهامی خاص، با مسئولیت محدود و …)، بیان دقیق و روشن فعالیت هایی که شرکت مجاز به انجام آن ها است، آدرس قانونی و پستی شرکت و مدت زمان فعالیت شرکت که می تواند نامحدود یا محدود به یک دوره زمانی مشخص باشد می شود.
• سرمایه شرکت: در این بخش باید میزان سرمایه اولیه شرکت به صورت ریالی یا ارزی، تعداد کل سهام شرکت و ارزش اسمی هر سهم، انواع سهام (عادی، ممتاز) و حقوق مربوط به هر نوع و  نحوه پرداخت سرمایه توسط سهامداران مشخص شود.
• ساختار مدیریتی: منظور از ساختار مدیریتی نحوه تشکیل مجامع عمومی عادی و فوق العاده، اختیارات مجامع و تصمیم گیری های مهم شرکت، مشخص شدن تعداد اعضای هیئت مدیره، نحوه انتخاب و عزل آن ها، وظایف و اختیارات هیئت مدیره، ذکر اختیارات و وظایف مدیرعامل، نحوه انتخاب و عزل وی و تعیین تعداد بازرسان، نحوه انتخاب آن ها، وظایف و اختیارات بازرسان است.
• حقوق و وظایف سهامداران: در اساس نامه شرکت باید حق رای، حق تقسیم سود، حق انتقال سهام و سایر حقوق سهامداران به عنوان حقوق سهامدار مشخص شود. همچنین پرداخت سهم الشرکه، شرکت در مجامع عمومی و سایر وظایف سهامداران نیز تعیین گردد.
• سود و زیان: یکی از مهمترین قسمت ها مشخص کردن نحوه محاسبه و تعیین سود شرکت، تقسیم سود بین سهامداران و پوشش زیان های احتمالی شرکت خواهد بود.
• انحلال شرکت: در این قسمت لازم است مراحل و تشریفات انحلال شرکت درصورت نیاز و نحوه توزیع دارایی های شرکت بین سهامداران پس از کسر بدهی ها مشخص گردد.

گاهی نحوه تغییر اساس نامه و شرایط لازم برای آن نیز در تنظیم آن مشخص خواهد شد؛ همچنین نحوه حل اختلافات بین سهامداران، هیئت مدیره و سایر ارکان شرکت. به طور کلی مواردی که برای فعالیت شرکت ضروری است و در قوانین و مقررات مربوطه پیش بینی شده است باید در اساس نامه شرکت ذکر شود.