همه چیز در مورد صورت سود و زیان: از تعریف تا نحوه محاسبه

صورت سود و زیان میزان درآمدها، هزینه‌ها و همچنین سود و زیان انتهای دوره را که حاصل فعالیت‌های عملیاتی و غیرعملیاتی هستند را گزارش می‌کند. نام دیگر صورت سود و زیان، صورت درآمد و هزینه است. صورت سود و زیان، یکی از گزارش‌های صورت‌های مالی حسابداری است.

 

صورت سود و زیان چیست؟

صورت سود و زیان، عملکرد مالی یک واحد تجاری را طی یک دوره بررسی می‌کند و شامل موارد زیر است:

1. درآمدها: مبالغ حاصل از فروش محصولات یا ارائه خدمات.
2. هزینه‌ها: هزینه‌های مرتبط با تولید، فروش و فعالیت‌های عملیاتی شرکت (مانند هزینه‌های بازاریابی ،حقوق کارکنان و اجاره)

 همچنین پیشنهاد میشود مقاله مربوط به حقوق کارگران 1404 را مطالعه بفرمایید.

3. سود ناخالص: درآمد منهای هزینه‌های تولید و نشان‌دهنده سود ناخالص شرکت.
4. هزینه‌های عملیاتی: شامل هزینه‌های مدیریتی، هزینه‌های اداری و فروش بازاریابی.
5. سود یا زیان عملیاتی: حاصل جمع سود ناخالص و کاهش هزینه‌های عملیاتی.
6. سود یا زیان قبل از مالیات: سود یا زیان پیش از کسر مالیات.
7. مالیات: مبلغ پرداختی شرکت به دولت.
8. سود یا زیان نهایی: سود یا زیان پس از کسر مالیات.

صورت سود و زیان بر مبنای حسابداری تعهدی تهیه می‌شود، یعنی:

درآمد: زمانی شناسایی می‌شود که تحقق یافته باشد، حتی اگر وجه نقد دریافت نشده باشد.

هزینه: زمانی ثبت می‌شود که پرداخت انجام شود، خواه برای هزینه‌های گذشته باشد و یا هزینه‌های آینده.

همچنین:

سود سهام پرداختی به سهامداران عادی به‌عنوان هزینه در نظر گرفته نمی‌شود.

درآمد ناشی از صدور سهام به‌عنوان درآمد شناسایی نمی‌شود و مبادلات با مالکان در گزارش حقوق صاحبان سهام ثبت می‌شود.

درصورتی که قصد یادگیری صورت سود و زیان در حسابداری را دارید میتوانید در یکی از  دوره های  آموزش حسابداری در تبریز و یا  آموزش آنلاین حسابداری ویژه بازارکار شرکت کنید.

روش های گزارش سود و زیان:

• روش مرحله ای
• روش چندمرحله ای

تهیه صورت سود و زیان به روش یک مرحله‌ای:

در صورت سود وزیان یک مرحله‌ای ابتدا کلیه درآمدها و در ادامه کلیه هزینه‌ها در زیر آن‌ها آورده می‌شود و در آخر از تفاضل آین دو، سود یا زیان قبل از کسر مالیات نمایش داده می‌شود.

تهیه صورت سود و زیان به روش چند مرحله‌ای

در صورت سود و زیان چند مرحله‌ایی، ابتدا درآمدهای عملیاتی و سپس هزینه‌های عملیاتی ذکر میشود، سپس تفاضل این دو سود یا زیان ناویژه را نشان می‌دهد. درمرحله بعد، درآمدهای غیرعملیاتی و هزینه‌های غیرعملیاتی آورده می‌شود که نتیجه تفاضل این بخش و بخش قبل به سود و زیان قبل از کسر مالیات می‌رسیم.

فرمول سود و زیان چیست؟

در حسابداری برای محاسبه سود و زیان،ابتدا درآمدها محاسبه می‌شوند و سپس هزینه‌ها از آن کسر می‌گردد.

فرمول سود حسابداری به صورت زیر است:

(هزینه‌های دوره مالی – درآمد دوره مالی = سود دوره مالی)

در صورت افزایش درآمد به هزینه، شرکت سود داشته است.

(درآمدهای دوره مالی – هزینه دوره مالی = زیان دوره مالی)

معرفی انواع سود حسابداری و فرمول سود و زیان

منظور از عملکرد مالی، فعالیت‌هایی است که باعث تغییر در دارایی، بدهی‌ها و سرمایه میشود. همچنین انواع سود در صورت سود و زیان به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. سود ناخالص

سود خالص در صورت سود و زیان بیانگر میزان سود حاصل از فعالیت اصلی شرکت پیش از در نظر گرفتن سایر هزینه‌ها و درآمدها است.این شاخص نشان‌دهنده توانایی شرکت در مدیریت هزینه‌های تولید و قیمت‌گذاری محصولات است.

(سود ناخالص = میزان فروش کالا  – هزینه تمام‌شده کالا)

2. سود عملیاتی

سود عملیاتی در حسابداری یا سود پبش از کسر مالیات، از کسر سود ناخالص از هزینه‌های اداری عمومی فروش و هزینه‌های استهلاک ساختمان و اثاثیه به دست می‌آید. فرمول سود عملیاتی به‌صورت زیر است.

(هزینه استهلاک – هزینه‌های هزینه های اداری عمومی فروش – سود ناخالص = سود عملیاتی)

3. سود خالص
   

محاسبه سود خالص با کسر مالیات از درآمدهای غیرعملیاتی (مثل سود بانکی) بعلاوه هزینه‌های غیرعملیاتی کسر از سود عملیاتی به دست می‌آید. فرمول سود خالص به صورت زیر است:

(مالیات – درآمدهای غیرعملیاتی + هزینه‌های غیرعملیاتی – سود عملیاتی = سود خالص)

پراهمیت ترین بخش صورت حساب سود و زیان قسمت پایانی آن است، یعنی محاسبه سود شرکت یا زیان ویژه آن که نتیجه فعالیت یک شرکت را نشان می‌دهد و با محاسبه آن می‌توان فهمید که نتایج فعالیت کسب و کار سودآور بوده یا زیان‌ده.

صورت سود و زیان تلفیقی چیست؟

صورت مالی تلفیقی زمانی تهیه می‌شود که اطلاعات مالی شرکت مادر (اصلی) و شرکت‌های زیرمجموعه به‌صورت هم‌زمان در یک صورت مالی منعکس شوند.

به‌طور مشابه، صورت سود و زیان نیز شامل درآمدها و هزینه‌های شرکت مادر و شرکت‌های تابع بوده و عملکرد کلی شرکت‌ها را نشان می‌دهد.

صورت سود و زیان تلفیقی فقط زمانی قابل ارائه است که شرکت مادر و زیرمجموعه‌هایش دارای شخصیت حقوقی مستقل باشند.

IFRS 10  مهم‌ترین استاندارد حسابداری در این زمینه است که اصول تهیه و ارائه صورت‌های مالی تلفیقی را مشخص می‌کند. هدف اصلی این استاندارد تعیین نحوه گزارش سود و زیان برای یک واحد تجاری مادر است که کنترل یک یا چند واحد تجاری فرعی را در اختیار دارد.
پیشنهاد میشود استاندارد شماره 39 حسابداری که مربوط به صورت های مالی تلفیقی می باشد را در این زمینه مطالعه فرمایید.

در این استاندارد به نکاتی کلیدی مانند تعریف کنترل، شناسایی شرکت‌های فرعی و چگونگی حذف معاملات درون‌گروهی اشاره می‌شود.

طبق این استاندارد، صورت‌های مالی شرکت‌های اصلی و فرعی باید با تاریخ یکسان تهیه شوند. علاوه براین، در تهیه صورت سود و زیان تلفیقی مهم است که از رویه‌های حسابداری یکسانی استفاده کنید، در غیر این صورت باید تعدیلات لازم را اعمال کنید. البته علاوه بر رویه‌های حسابداری، بازه‌های زمانی تهیه گزارش صورت سود و زیان شرکت تابع و شرکت مادر باید کاملاً با یکدیگر تطابق داشته باشند. همچنین صورتحساب سود و زیان تلفیقی برای شرکت‌های فرعی از تاریخ تحصیل تا زمان واگذاری آنها باید تهیه شود.

اقلام صورت سود و زیان چیست؟

1 . درآمد یا میزان فروش در جدول صورت سود و زیان

درآمد فروش نشان‌دهنده عایدی شرکت از فروش محصولات یا ارائه خدمات است و در بالای صورت سود وزیان قرار می‌گیرد. این مقدار ناخالص بوده و هزینه‌های مرتبط با تولید کالای فروخته شده یا ارائه خدمات درآن لحاظ نمی‌شود.

برخی شرکت دارای چند منبع درآمد هستند که مجموع این درآمدها به‌عنوان کل درآمد گزارش می‌شود.

درآمد اصلی، درآمدی است که از فعالیت اصلی و جاری شرکت به دست می‌آید. در مقابل، درآمد فرعی از فعالیت‌های جانبی یا همان غیرعملیاتی شرکت حاصل میشود.

2 . بهای تمام‌شده کالای فروش رفته یا هزینه‌های فروش

هزینه‌های فروش بیانگر هزینه‌های مربوط به کالاهای فروخته ‌شده یا خدمات ارائه‌ شده در طول دوره حسابداری است.

برای یک مؤسسه خرده‌فروشی، فرمول محاسبه به این شکل است:

هزینه فروش = موجودی اول دوره + خرید طی دوره − موجودی پایان دوره

بهای تمام‌شده کالای فروخته ‌شده نیز هزینه‌های مستقیم مرتبط با تولید و فروش محصولات، مانند مواد اولیه و دستمزد تولید، را نشان می‌دهد.

در صورت سود و زیان شرکت‌ها، بهای تمام‌شده شامل هزینه‌هایی مانند نیروی انسانی، مواد اولیه، سربار تولید و استهلاک است. اگر شرکت خدماتی باشد، این هزینه‌ها به‌عنوان هزینه فروش ثبت می‌شوند. در شرکت‌های تولیدی، علاوه بر این هزینه‌ها، هزینه‌های تولید مانند: دستمزد مستقیم، مصرف مواد مستقیم، استهلاک و سربار ساخت نیز به بهای تمام‌شده اضافه می‌شود.

3 . سایر درآمدها در جدول سود و زیان

سایر درآمدها شامل درآمدی است که از فعالیت اصلی مؤسسه به دست نمی‌آیند. در واقع این دسته از درآمدها از فعالیت‌های فرعی شرکت به دست می‌آیند

درآمد حاصل از سود سپرده مؤسسه در بانک و یا درآمد حاصل از فروش ارزهای خارجی جزو درآمد فرعی مؤسسه است.

4 . هزینه‌های توزیع و فروش در صورت سودوزیان

هزینه‌های توزیع و فروش شامل هزینه‌هایی است که برای انتقال کالا از محل مؤسسه به مشتریان صرف می‌شود، مانند: هزینه‌های بازاریابی و نقل وانتقال محصول. این هزینه‌ها معمولاً شامل بازاریابی، تبلیغات و ترویج مصرف هستند که به‌طورکلی برای بیشترشدن فروش انجام می‌شوند و به همین دلیل در یک گروه قرار می‌گیرند.

5 . هزینه‌های اداری

هزینه‌های اداری شامل هزینه‌های مربوط به مدیریت و پشتیبانی که به‌طور مستقیم در تولید وعرضه کالا و خدمات است این هزینه‌ها عمدتاً شامل حقوق و دستمزد کارکنان غیرتولیدی، هزینه‌های بیمه، ماموریت و سایر هزینه‌های عمومی و اداری می‌شود. هزینه استهلاک نیز گاهی در این بخش منظور می‌شود، اما بستگی به تصمیمات شرکت دارد.

نمونه‌هایی از هزینه‌های اداری در صورتحساب سود و زیان عبارت‌اند از:

• هزینه حقوق و دستمزد مدیریت اجرایی
• هزینه‌های حقوقی و حرفه‌ای
• استهلاک ساختمان اداری
• اجاره بهای دفاتر مورداستفاده برای مدیریت
• هزینه بخش‌های مالی، منابع انسانی و مدیریت

شما میتوانید جهت محاسبه هزینه های استهلاک به صفحه فایل اکسل محاسبه استهلاک مراجعه فرمایید.

6 . سایر هزینه‌ها

هزینه‌های دیگر شامل هزینه‌هایی هستند که در دسته‌های معمول هزینه‌ها قرار نمی‌گیرند. این هزینه‌ها ممکن است مربوط به یک کسب و کار و صنعت خاص باشند و شامل مواردی از قبیل توسعه فناوری، تحقیق و توسعه (R&D)، غرامت مبتنی بر سهام (SBC) و هزینه‌های ناشی از اختلال در ارزش، سود و زیان فروش سرمایه‌گذاری‌ها و سایر هزینه‌های خاص یک شرکت یا صنعت باشند.

7. 7. هزینه‌های مالی

هزینه‌های مالی شامل بهره وام‌ها و اوراق قرضه است. مثلا، اگرشرکتی وام با بهره 18 درصدی از بانک دریافت کند، مبلغی که بابت سود پرداخت می‌کند، باید به‌عنوان هزینه مالی در حساب‌های شرکت ثبت شود.

8 . مالیات بر درآمد

هزینه مالیات بر درآمد شناسایی‌شده درطول دوره به‌ طور کلی از سه نوع تشکیل شده است:

• مالیات برآوردی دوره فعلی
• مالیات دوره قبل
• هزینه مالیات معوق
  شما میتوانید استاندارد شماره 35 حسابداری را که در خصوص مالیات بر درآمد میباشد را مطالعه بفرمایید.

9 . هزینه استهلاک در صورت سود و زیان

هزینه استهلاک در صورت سود و زیان نشان دهنده هزینه‌های غیرنقدی است که حسابداران شناسایی میکنند. دلیل استفاده از این نوع هزینه که به صورت نقدی پرداخت نمی‌شود، سازگاری با قوانین مالیاتی  است. با کسر این هزینه از سود خالص می‌توان مالیات پرداختی شرکت را کمتر کرد. این هزینه توسط روش‌های استاندارد هست و طبق قانون مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم محاسبه میشود. دارایی‌های یک شرکت مثل: تجهیزات، ساختمان‌ها، وسایل نقلیه و … ممکن است در طولانی مدت دچارک اهش ارزش شده و به همان میزان به هزینه استهلاک در صورت سود و زیان اضافه می‌شود.

هدف استفاده از صورتحساب سود و زیان چیست؟

اقلام بااهمیت در صورت سود و زیان شامل درآمدها و هزینه‌ها هستند که عملکرد یک نهاد را در طول دوره حسابداری اندازه‌گیری می‌کنند. ارزیابی عملکرد نهاد می‌تواند بر اساس موارد زیر انجام شود:

• تغییر در درآمد فروش در دوره نسبت به رشد صنعت
• تغییر در حاشیه سود ناخالص و عوامل تأثیرگذار بر حاشیه سود خالص و ناخالص در طول دوره
• افزایش یا کاهش در سود خالص، سود عملیاتی و سود ناخالص
• مقایسه سودآوری واحد تجاری با دیگر سازمان‌ها در صنایع یا بخش‌های مشابه

موجودی کالا در صورت سود و زیان

موجودی کالا در شرکت‌های بازرگانی قسمت عمده و قابل‌ توجه دارایی‌های شرکت را تشکیل می‌دهد. موجودی کالا هم در ترازنامه به‌عنوان دارایی و هم در سود و زیان به‌ عنوان بهای تمام شده کالای فروش رفته محاسبه میشود، به این علت موجودی کالا درصورت سود و زیان دارای اهمیت زیادی است.

شما میتوانید مقاله فایل اکسل مدیریت موجودی کالا را در صفحه مربوطه مطالعه فرمایید.

صورت سود و زیان جامع چیست؟

صورت سود و زیان جامع یکی از صورت‌های مالی مهم است که تمامی درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را جداگانه بااجزای تشکیل ‌دهنده آن‌ها نشان می‌دهد. این درآمد و هزینه‌ها قابل انتساب به صاحبان سرمایه هستند. هدف صورت سود زیان ارائه تمامی درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده در یک دوره مالی است و تمرکز اصلی آن بر هزینه‌های عملیاتی در صورتحساب سود و زیان است.

در صورت سود و زیان، تمامی درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده طی دوره، از جمله درآمدها و هزینه‌های تحقق‌نیافته، درج می‌شود. اما اگر اجزای گزارش محدود به سود یا زیان خالص دوره و تعدیلات سنواتی باشد، ارائۀ صورت سود و زیان جامع ضروری نیست. دراین صورت، باید یادداشتی در زیرصورت سود و زیان دوره قرار گیرد که بیان می‌کند ارائۀ صورت سود و زیان جامع لازم نیست.

در صورت سود و زیان جامع، سود یا زیان خالص دوره به‌عنوان اولین قلم انعکاس می‌یابد، زیرا این گزارش شامل تمامی درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده، اعم از تحقق‌یافته و تحقق‌نیافته، است. در این صورت، اقلامی که به تفصیل درصورت سود وزیان نشان داده نمی‌شوند، در صورت سود و زیان جامع به‌طور جداگانه نمایش داده می‌شوند. سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده که در این صورت گزارش می‌شوند، شامل موارد مختلفی هستند که باید به‌طور جداگانه در این صورت منعطف شوند.

الف. درآمدها و هزینه‌های تحقق‌نیافته ناشی از تغییرات ارزش دارایی‌ها و بدهی‌هایی که به‌منظور انجام عملیات مستمر نگهداری می‌شوند وبه موجب استانداردهای حسابداری مرتبط مستقیماً به حقوق صاحبان سرمایه تعلق می‌گیرند، مانند درآمدها و هزینه‌های ناشی از تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت مشهود.

ب. درآمدها و هزینه‌هایی که طبق استانداردهای حسابداری و به استناد قوانین آمره مستقیماً در حقوق صاحبان سرمایه منظور می‌شود، مانند مابه‌التفاوت‌های حاصل از تسعیر دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی طبق ماده 136 قانون محاسبات عمومی.

تفاوت ترازنامه و صورت سود و زیان

تفاوت اصلی بین ترازنامه و صورت سود و  زیان در این است که ترازنامه تصویری از وضعیت مالی کسب‌وکار در یک لحظه خاص ارائه می‌دهد، به‌طوری‌که فقط وضعیت مالی در همان تاریخ را نشان می‌دهد. در ترازنامه، ستونی به نام تاریخ وجود دارد که تاریخ وقوع رویدادهای مالی را مشخص می‌کند. اما صورت سود و زیان وضعیت مالی بنگاه اقتصادی را در یک بازه زمانی یا دوره مالی خاص گزارش می‌دهد و تمامی وقایع مالی که در طول آن دوره اتفاق افتاده‌اند را منعکس می‌کند.

صورت سود و زیان در مؤسسات بازرگانی باید شامل اقلام زیر باشد:

• فروش خالص
• بهای تمام شده کالای فروش رفته
• سود یا زیان ناخالص
• هزینه‌های عملیاتی
• سود یا زیان خالص

– برای به‌دست آوردن فروش خالص، ابتدا باید مانده حساب فروش در دفاتر را از مانده تخفیفات نقدی فروش، برگشت از فروش و تخفیفات کسر کنیم. درآمد فروش نشانگر درآمد شرکت از فروش محصول یا خدمات است که در بالای صورت سود و زیان نوشته می‌شود و این مقدار، عدد ناخالص است، و هزینه‌های مرتبط با تولید کالای فروخته‌شده یا ارائه خدمات در آن لحاظ نمی‌شود. برخی از شرکت‌ها ممکن است چندین شاخه درآمدی داشته باشند که مجموع این درآمدها به کل درآمد شرکت اضافه می‌شود.

– برای به‌دست آوردن بهای تمام‌شده کالای فروش رفته یا هزینه‌های فروش، ابتدا باید موجودی کالای ابتدای دوره را با خرید خالص طی دوره (که شامل خرید منهای برگشت از خرید، تخفیفات و تخفیفات نقدی خرید) و هزینه‌های حمل کالای خریداری‌شده جمع کنید. سپس موجودی کالای پایان دوره را ازاین مجموع کسر می‌کنید. هزینه‌های فروش نشان‌دهنده هزینه‌های مربوط به کالاهای فروخته‌شده یا خدمات ارائه‌شده در طول دوره حسابداری است.

– از کسر عدد فروش خالص و بهای تمام شده کالای فروش رفته، سود یا زیان ناخالص بدست می‌آید . برای بدست آوردن  سود ناخالص در صورت سود و زیان ، باید فرمول و نحوه محاسبه آن را بدانیم. سود ناخالص در صورت سود و زیان، از کسر میزان فروش کالا از هزینه تمام شده کالا به دست می‌آید.

سود ناخالص = فروش خالص – بهای تمام‌شده کالای فروش رفته

– هزینه‌های عملیاتی شامل هزینه‌هایی از قبیل: هزینه‌های فروش، هزینه‌های اداری و تشکیلاتی، وهزینه‌های مالی واداری می‌شود. برای به‌دست آوردن سود یا زیان خالص، باید این هزینه‌ها را از سود یا زیان ناخالص کسر کرد. هزینه‌های مالی و اداری در حسابداری می‌تواند شامل مواردی مانند: حقوق و دستمزد کارمندان، هزینه قبوض تلفن، پست، هزینه رفت‌وآمد، هزینه پذیرایی و سایر هزینه‌های مرتبط با اداره شرکت باشد.

– برای محاسبه سود خالص، ابتدا باید از سود عملیاتی هزینه‌های غیرعملیاتی را کسر کرد. سپس، از درآمدهای غیرعملیاتی (مانند سود بانکی) مالیات را کسر می‌کنیم. این روند منجر به محاسبه سود خالص می‌شود.

فرمول ساده محاسبه سود خالص:

سود خالص = سود عملیاتی – هزینه‌های غیر عملیاتی + درآمدهای غیر عملیاتی – مالیات

چرا باید برای یک شرکت تولیدی، صورت سود و زیان تهیه کرد؟

سوال اساسی هر کسب و کار این است که آیا از آن درآمد کسب می‌شود یا نه. با داشتن صورت سود و زیان، صاحب کسب و کار می‌تواند نظارت دقیقی بر عملیات شرکت داشته باشد. این صورت‌ها به طور منظم اطلاعاتی درمورد درآمد و هزینه‌ها فراهم کرده وکمک می‌کنند تا صاحب کسب و کار متوجه شود که آیا نیاز به تغییراتی برای جبران ضررها یا کاهش هزینه‌ها دارد.

ساختار کلی صورت سود و زیان شرکت تولیدی

صورت سود و زیان شرکت تولیدی در یک بازه زمانی مشخص (معمولاً ماهیانه، فصلی یا سالیانه) تنظیم می‌شود. در این صورت، با استفاده از داده‌های کسب و کار و محاسبات ساده، سود خالص یا ضرر خالص محاسبه می‌شود. بر اساس این نتایج، می‌توان مسیر آینده کسب و کار را پیش‌بینی کرد. محاسبات اصلی در صورت سود و زیان شامل موارد زیر هستند:

بهای تمام شده کالاهای فروخته شده – فروش خالص = حاشیه سود ناخالص

هزینه‌های فروش و اداری – حاشیه سود ناخالص = سود عملیاتی خالص

هزینه‌های دیگر−درآمدهای دیگر+ سود عملیاتی خالص = سود خالص قبل از مالیات

مالیات بر درآمد – سود خالص قبل از مالیات = سود خالص (یا ضرر خالص)

در عنوان صورت سود و زیان شرکت تولیدی باید دوره زمانی محاسبه سود و زیان ذکر شود. برخلاف ترازنامه که وضعیت شرکت را در یک تاریخ خاص نشان می‌دهد، صورت سود و زیان تحلیلی از آنچه در یک دوره زمانی مشخص رخ داده است ارائه می‌دهد. بنابراین، عنوان این صورت باید شامل عباراتی باشد که دوره زمانی مورد بررسی را نشان دهد؛ برای مثال: “دوره زمانی یک ماهه – روز/ماه/سال”، “دوره زمانی سه ماهه – روز/ماه/سال” یا “دوره یکساله – روز/ماه/سال”.

 

 

صورت های مالی در شرکت‌های خدماتی

قبل از این که در مورد صورت های مالی شرکت های خدماتی بخواهیم بحث کنیم، لازم است ابتدا با شرکت های خدماتی آشنا شویم:

شرکت خدماتی چیست؟

شرکت‌های خدماتی به شرکت‌هایی گفته می‌شود که در ازای ارائه خدمات به مشتریان درآمد کسب می‌کنند. خروجی این شرکت‌ها ملموس نیست، به این معنی که کالا یا محصولی تولید و به فروش نمی‌رسانند، بلکه خدماتی ارائه می‌دهند که زندگی مردم را راحت‌تر یا تفریحی‌تر می‌کند. نمونه‌هایی از این شرکت‌ها شامل هتل‌ها، بیمارستان‌ها، بانک‌ها، شرکت‌های مسافربری و هر شرکتی که برای دریافت خدمات به آن‌ها مراجعه می‌کنیم، هستند. برخلاف تصور برخی افراد که شرکت‌های خدماتی را کم اهمیت می‌دانند، باید گفت بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی ما خدماتی هستند.

 

در حسابداری شرکت‌های خدماتی، صورت‌های مالی در چهار نوع ارائه می‌شوند که حاوی اطلاعاتی دررابطه با عملکرد و انعطاف‌پذیری مالی شرکت می‌باشند.

این چهار نوع صورت مالی در شرکت های خدماتی به شرح زیر هستند:

۱.  صورت سود و زیان

صورت سود و زیان گزارشی از درآمدها و هزینه‌های شرکت در یک دوره زمانی مشخص (مثل یک سال یا شش ماه) است. مهم‌ترین بخش اطلاعاتی در این گزارش، سود ویژه شرکت است. زمانی که درآمد شرکت از هزینه‌ها بیشتر باشد، سود ویژه شناسایی می‌شود، اما اگر هزینه‌ها از درآمدها بیشتر باشند، زیان ویژه شناسایی می‌شود.

۲. صورت حساب سرمایه

صورت حساب سرمایه گزارشی است که تغییرات در سرمایه شرکت را در یک دوره زمانی مشخص (مثل یک سال یا نه ماه و…) نشان می‌دهد. اقلام تشکیل‌دهنده این صورت حساب شامل سرمایه ابتدای دوره، سرمایه‌گذاری‌های مجدد، برداشت‌های صاحب شرکت و سود یا زیان ویژه‌ای است که در صورت سود و زیان محاسبه شده است. در نهایت، صورت حساب سرمایه نشان‌دهنده سرمایه انتهای دوره شرکت خواهد بود.

۳. ترازنامه (صورت وضعیت مالی)

ترازنامه گزارشی است که لیستی از دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه شرکت در یک تاریخ مشخص (معمولاً آخر ماه یا سال مالی) ارائه می‌دهد. به عبارت دیگر، ترازنامه مانند عکسی است که وضعیت مالی شرکت را در یک لحظه خاص نشان می‌دهد. این گزارش که به آن صورت وضعیت مالی نیز گفته می‌شود، شامل دارایی‌های جاری و ثابت، بدهی‌های جاری و غیرجاری، و سرمایه صاحب یا صاحبان شرکت است.

۴. صورت گردش وجه نقد

صورت گردش وجه نقد گزارشی است که دریافتی‌ها و پرداختی‌های شرکت را در طی یک سال مالی نشان می‌دهد. این صورت شامل سه بخش اصلی است:

1. گردش وجوه حاصل از فعالیت‌های عملیاتی
2. گردش وجوه حاصل از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری
3. گردش وجوه حاصل از فعالیت‌های تأمین مالی

در نهایت، این صورت گردش وجه نقد به ارائه وجه نقد پایان دوره می‌پردازد.

همچنین شما میتوانید استاندارد شماره 2 حسابداری که مربوط به صورت جریان های نقدی میباشد در لینک زیر مشاهده بفرمایید.