مزایای مبنای تعهدی
آخرین ویرایش: دی 19, 1403
تعریف مبنای تعهدی
مبنای تعهدی در حسابداری به روشی گفته می شود که در آن درآمدها زمانی شناسایی می شوند که تحقق یافته و هزینه ها زمانی ثبت می شوند که ایجاد یا تحمل شده باشند، بدون توجه به زمان واقعی دریافت یا پرداخت وجه نقد. این روش باعث می شود که تصویر دقیقی از وضعیت مالی سازمان در هر دوره مالی ارائه شود.
مزایای مبنای تعهدی
- دستیابی سریع به اطلاعات جامع، کامل و دقیق از وضع موجود سازمان.
- امکان تشخیص لزوم صرف هزینه، براساس اطلاعات صحیح از منابع و نیازها.
- مشخص شدن میزان درآمدهای وصول نشده هر دوره مالی و امکان برنامه ریزی برای وصول آن ها.
- دسترسی به اطلاعات دقیق تر و کامل تر از درآمدها و هزینه های هر دوره (اعم از نقدی و غیرنقدی)
- امکان ایجاد ارتباط بین هزینه ها و عملکرد آنها و در نتیجه ایجاد زمینه برای ورود به بحث
- بودجه عملیاتی
- امکان تعیین نقطه سربه سر درآمد و هزینه در هر دوره، با مقایسه درآمدها و هزینه های هر دوره و نتایجِ حاصل از تهاتر آن ها.
- امکان محاسبه و ثبت استهلاک ها به عنوان هزینه های دوره.
- دسترسی به اطلاعات لازم جهت برنامه ریزی و اعمال کنترل هایِ مدیریتی.
- امکان تعیین قیمتِ تمام شده هر پروژه با استفاده از اطلاعات سیستم حسابداری.
- امکان سنجش دقیق تر تناسب واحدهای پشتیبانی با واحدهای عملیاتی و تعیین تناسب لازم بین آن ها و همچنین ارزیابی سنواتی آن ها.
- امکان سنجش مسئولیت پذیری مسئولین و مدیرانِ سازمان ها و ارزیابی عملکرد ایشان در پایان هر دوره و در سطوحِ مختلف سازمانی
- اطلاع از میزان و ارزش موجودی ها و دارایی های در اختیار سازمان با ثبت و ضبط موجودی های جنسی و دارایی های ثابت از قبیل اموال، ماشین آلات و تجهیزات در سیستم حسابداری.
- امکان ارزیابی و انعکاس کلیه دارائی هایِ تحصیل شده اعم از خرید یا واگذاری بابت سایرِ حقوق سازمان، براساس مبانی مربوطه.
- امکانِ مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب، و تناسـب آن با مأموریت های سـازمان ازنظر منابع، دارایی ها و خدمات ارائه شده .
- اطلاعات و گزارش های مالی صحیح تر و دقیق تری را جهت برنامه ریزی و تصمیم گیری و دیگر عملیات اجرایی در اختیار مدیران قرار می دهد.
- در مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت، تعیین درآمدها و هزینه های واقعی متعلق به دوره مالی و به کارگیری نتیجه صحیح فعالیت های مالی و وضع مالی واقعی در پایان سال، تنها با به کارگیری مبنای تعهدی امکان پذیر است.
دستیابی سریع به اطلاعات جامع
یکی از مزایای مهم مبنای تعهدی دست یابی سریع به اطلاعات جامع، کامل و دقیق از وضعیت موجود سازمان است. این اطلاعات شامل تمامی درآمدها و هزینه ها، اعم از نقدی و غیرنقدی، می شود و مدیران را قادر می سازد تا تصمیم گیری های بهتری داشته باشند.
امکان تشخیص لزوم صرف هزینه
با استفاده از مبنای تعهدی، سازمان ها می توانند لزوم صرف هزینه ها را براساس اطلاعات صحیح از منابع و نیازها تشخیص دهند. این امر باعث می شود که منابع به درستی تخصیص یابند و از اتلاف منابع جلوگیری شود.
مشخص شدن میزان درآمدهای وصول نشده
یکی دیگر از مزایای مبنای تعهدی، مشخص شدن میزان درآمدهای وصول نشده هر دوره مالی است. این اطلاعات به سازمان ها کمک می کند تا برنامه ریزی مناسبی برای وصول این درآمدها داشته باشند و نقدینگی خود را بهبود بخشند.
دسترسی به اطلاعات دقیق تر از درآمدها و هزینه ها
مبنای تعهدی امکان دسترسی به اطلاعات دقیق تر و کامل تر از درآمدها و هزینه های هر دوره، اعم از نقدی و غیرنقدی، را فراهم می کند. این اطلاعات برای تحلیل مالی و تصمیم گیری های استراتژیک بسیار مفید است.
ایجاد ارتباط بین هزینه‌ها و عملکرد
یکی دیگر از مزایای مبنای تعهدی، امکان ایجاد ارتباط بین هزینه ها و عملکرد آن ها است. این امر به سازمان ها کمک می کند تا به طور دقیق تر هزینه ها را تحلیل کرده و بهره وری خود را افزایش دهند.
تعیین نقطه سر به سر درآمد و هزینه
مبنای تعهدی امکان تعیین نقطه سر به سر درآمد و هزینه در هر دوره مالی را فراهم می کند. با مقایسه درآمدها و هزینه های هر دوره و نتایج حاصل از تهاتر آن ها، سازمان ها می توانند برنامه ریزی بهتری برای بهبود وضعیت مالی خود داشته باشند.
محاسبه و ثبت استهلاک ها
مبنای تعهدی امکان محاسبه و ثبت استهلاک ها به عنوان هزینه های دوره را فراهم می کند. این امر به سازمان ها کمک می کند تا ارزش واقعی دارایی های خود را بهتر درک کرده و برنامه ریزی مناسبی برای جایگزینی یا نگهداری آن ها داشته باشند.
دسترسی به اطلاعات برای برنامه ریزی و کنترل
مبنای تعهدی اطلاعات لازم جهت برنامه ریزی و اعمال کنترل های مدیریتی را فراهم می کند. این اطلاعات به مدیران کمک می کند تا تصمیمات بهتری در خصوص تخصیص منابع و کنترل هزینه ها اتخاذ کنند.
تعیین قیمت تمام شده هر پروژه
با استفاده از اطلاعات سیستم حسابداری تعهدی، سازمان ها می توانند قیمت تمام شده هر پروژه را به طور دقیق محاسبه کنند. این امر به بهبود مدیریت پروژه و افزایش بهره وری کمک می کند.
سنجش تناسب واحدهای پشتیبانی و عملیاتی
مبنای تعهدی امکان سنجش دقیق تر تناسب واحدهای پشتیبانی با واحدهای عملیاتی و تعیین تناسب لازم بین آن ها را فراهم می کند. همچنین، این روش امکان ارزیابی سنواتی آن ها را نیز فراهم می کند.
سنجش مسئولیت پذیری مدیران
مبنای تعهدی امکان سنجش مسئولیت پذیری مسئولین و مدیران سازمان ها و ارزیابی عملکرد ایشان در پایان هر دوره و در سطوح مختلف سازمانی را فراهم می کند. این امر به بهبود عملکرد سازمان و افزایش شفافیت کمک می کند.
اطلاع از میزان و ارزش موجودی ها و دارایی ها
با ثبت و ضبط موجودی های جنسی و دارایی های ثابت از قبیل اموال، ماشین آلات و تجهیزات در سیستم حسابداری تعهدی، سازمان ها می توانند از میزان و ارزش دقیق موجودی ها و دارایی های خود اطلاع حاصل کنند.
ارزیابی و انعکاس کلیه دارایی های تحصیل شده
مبنای تعهدی امکان ارزیابی و انعکاس کلیه دارایی های تحصیل شده اعم از خرید یا واگذاری بابت سایر حقوق سازمان را براساس مبانی مربوطه فراهم می کند. این امر به بهبود شفافیت مالی سازمان کمک می کند.
مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب
مبنای تعهدی امکان مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب و تناسب آن با مأموریت های سازمان از نظر منابع، دارایی ها و خدمات ارائه شده را فراهم می کند. این امر به بهبود عملکرد سازمان و تحقق اهداف استراتژیک کمک می کند.
اطلاعات و گزارش های مالی صحیح تر
با استفاده از مبنای تعهدی، اطلاعات و گزارش های مالی صحیح تر و دقیق تری جهت برنامه ریزی و تصمیم گیری و دیگر عملیات اجرایی در اختیار مدیران قرار می گیرد. این امر به بهبود مدیریت و افزایش شفافیت مالی سازمان کمک می کند.
تعیین درآمدها و هزینه های واقعی
در مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت، تعیین درآمدها و هزینه های واقعی متعلق به دوره مالی و به کارگیری نتیجه صحیح فعالیت های مالی و وضع مالی واقعی در پایان سال، تنها با به کارگیری مبنای تعهدی امکان پذیر است. این امر به بهبود شفافیت و دقت گزارش دهی مالی کمک می کند.
پیشنهاد می شود مقاله مربوط به واحد های اقتصادی نیز مطالعه گردد.
نحوه شناسایی درآمدها و هزینه ها در مبنای تعهدی تعدیل شده
مبنای تعدیل شده حسابداری یکی از متداول ترین روش های حسابداری به ویژه در بخش دولتی و موسسات غیرانتفاعی است. این روش حسابداری ترکیبی از مبنای نقدی و تعهدی کامل است و به سازمان ها در ارائه اطلاعات مالی شفاف کمک می کند.
شناسایی درآمد و هزینه برای تغییرات افزایشی
- درآمدها: در این روش، درآمدها زمانی شناسایی می شوند که به طور منطقی اندازه گیری شده و در دسترس باشند. “در دسترس” به این معنی است که می توان آن را در یک دوره زمانی جمع آوری کرد که معمولاً کوتاه مدت در نظر گرفته می شود.
- هزینه ها: دریافتنی ها بر مبنای تعهدی ثابت در هنگام انجام تعهد مالی شناسایی می شوند. این روش به سازمان ها کمک می کند تا بدهی های واقعی خود را در صورت های مالی خود نشان دهند.
مزایای این روش:
- ارائه اطلاعات مالی دقیق تر از مبنای نقدی.
- توانایی بالا در مدیریت بودجه و منابع مالی موجود.
تعیین درآمدها و هزینه ها به گونه ای که نشان دهنده وضعیت واقعی مالی باشد.
کاربردهای مبنای تعهدی تعدیل شده
مبنای تعهدی اصلاح شده در بسیاری از زمینه ها استفاده می شود، از جمله:
- حسابداری دولتی: این رویکرد به دولت ها کمک می کند تا منابع مالی خود را بهتر مدیریت کنند و شفافیت بیشتری در گزارشگری مالی کسب کنند. به عنوان مثال، بودجه ریزی و ارزیابی خدمات دولتی اغلب بر این اساس انجام می شود.
- موسسات غیرانتفاعی: سازمان هایی که هدف اصلی آنها کسب سود نیست، می توانند از این سیستم برای نشان دادن وضعیت واقعی مالی استفاده کنند.
- کسب و کارهای کوچک: برخی از کسب و کارهای کوچک که به دنبال کارایی و اثربخشی هستند ممکن است از این مدل استفاده کنند. پیشنهاد می شود اگر دارای کسب و کاری هستید که به نرم افزار حسابداری نیاز ندارید از فایل اکسل کسب و کارهای کوچک برای حسابداری استفاده نمایید.
- بودجه بندی و گزارشگری مالی: در مواردی که نیاز به تطبیق صورت های مالی و بودجه وجود دارد، این صندوق یک انتخاب ایده آل است.
تعاریف درآمدها در مبنای تعهدی تعدیل شده: درآمد قابل اندازه گیری، درآمد در دسترس
در پایه درآمد تعدیل شده، تعریف درآمد نقش بسیار مهمی دارد. در این زمینه دو مفهوم مهم وجود دارد:
- درآمد اندازه گیری شده:
درآمد باید به گونه ای باشد که بتوان با روش های معقول و قابل اعتماد، میزان آن را برآورد کرد.- مثال: مالیات های جمع آوری شده توسط دولت یا کمک های مالی که باید گزارش شود.
- درآمد قابل تصرف:
درآمد باید در یک بازه زمانی معین، معمولاً قبل یا اندکی پس از پایان سال مالی، دریافت شود.- مثال: درآمد حاصل از اجاره یا مالیات محلی.
اهمیت این مفاهیم: این دو معیار کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که درآمد شناسایی شده درست و قابل تحقق است و اطلاعات گمراه کننده به استفاده کنندگان داده نمی شود.
تفاوت های اصلی با سایر مبانی پرداخت: تفاوت با مبنای نقدی، تفاوت با مبنای تعهدی کامل
یکی از مهمترین ویژگی های پایه تعهدی تعدیل شده این است که کاملا متفاوت با سایر پایه ها می باشد. در زیر به مقایسه این مبنا با مبنای تعهدی و نقدی کامل پرداخته شده است.
- تفاوت با مبنای نقدی: درآمد و هزینه های نقدی تنها در صورت دریافت یا پرداخت پول ثبت می شود.
بر اساس مبنای تعهدی تعدیل شده، درآمد زمانی شناسایی می شود که قابل اندازه گیری و در دسترس باشد، حتی اگر وجه نقد هنوز دریافت نشده باشد.- مثال: بر مبنای نقدی، مالیات ها تنها در صورت دریافت وجه نقد به عنوان درآمد ثبت می شوند، اما بر مبنای تعهدی تعدیل شده، زمانی که بدهی پرداخت مالیات تعیین می شود، شناسایی می شوند.
- تفاوت با اصل تعهدی کامل: کل دارایی، درآمدها و هزینه ها صرف نظر از زمان دریافت یا پرداخت به عنوان هزینه ثبت می شوند.
مبنای تعهدی تعدیل شده دارای محدودیت هایی در شناسایی درآمد هستند، و فقط در صورت موجود بودن تایید خواهد شد.- مثال: در حسابداری کامل، تمام منافع آتی قراردادها به عنوان درآمد شناسایی می شود، اما در حسابداری اصلاح شده، این بستگی به در دسترس بودن وجوه دارد.
مبنای تعهدی تعدیل شده یک روش حسابداری میانی است که مزایای مبنای تعهدی و مبنای نقدی را ترکیب می کند. این روش به سازمان ها کمک می کند تا صورت های مالی خود را شفاف تر و قابل اعتمادتر نمایند.
نتیجه گیری
مبنای تعهدی در حسابداری به دلیل مزایای فراوانی که دارد، یکی از بهترین روش‌ها برای شناسایی و ثبت درآمدها و هزینه‌ها است. این روش امکان دسترسی به اطلاعات دقیق‌تر، جامع‌تر و کامل‌تر را فراهم می‌کند و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری‌های بهتری داشته باشند و بهره‌وری خود را افزایش دهند. استفاده از مبنای تعهدی می‌تواند به بهبود شفافیت مالی و افزایش اعتماد به گزارش‌های مالی کمک کند. تا انتهای این مقاله با آپاداس همراه باشید.
فایل اکسل مدیریت موجودی کالا
سوالات متداول
حسابداری تعهّدی چیست؟
برمبنای حسابداری تعهّدی معاملات و سایر رویدادها در زمان وقوع صرف نظر از زمان دریافت و پرداخت وجه نقد شناسایی و در اسناد حسابداری ثبت می‌شود. به‌عبارت دیگر تمامی درآمدها در زمان دریافت و انجام خدمات و خرید و فروش کالاها در نرم‌افزار حسابداری شرکت ثبت می‌گردد. در این مبنا، زمان تحصیل یا تحقق درآمد، هنگامی است که درآمد به‌صورت قطعی مشخص می‌شود یا براثر ادامه خدمات حاصل می‌گردد. حسابداری تعهدی با هدف شفاف سازی تمامی حساب‌ها و ارائه گزارش‌های مالی که شامل تهیّه صورت‌های مالی تجمیعی، تلفیقی کل و عملکرد دوره‌ای در یک سازمان پیاده‌سازی می‌شود و با محاسبه بهای‌تمام‌شده و مدیریت بر هزینه‌ها اقدام به شفاف‌سازی می‌نماید.
مزایای حسابداری تعهدی چیست؟
در این مبنا از حسابداری امکان دستیابی سریع به اطلاعات سازمانی و وضعیت سازمان وجود دارد. جهت تعیین درآمد و هزینه واقعی دوره‌های مالی و گزارشگیری صحیح از فعالیت‌های مالی در پایان هر سال فقط با به‌کارگیری حسابداری تعهدی قابل انجام است. اطلاع از میزان و ارزش موجودی‌ها و دارایی‌های سازمان با ثبت و ضبط موجودی‌های جنسی و دارایی‌های ثابت از قبیل اموال، ماشین آلات و تجهیزات در سیستم حسابداری تعهدی قایل دستیابی است. امکان تعیین قیمت تمام شده هر پروژه، امکان محاسبان و ثبت استهلاکات، دسترسی به اطلاعات برنامه ریزی و اعمال کنترل مدیریتی، امکان سنجش مسئولیت پذیری افراد ارشد یک سازمان، ارزیابی و انعکاس دارایی ها، امکان مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب و تناسب آن با مأموریت‌های سازمان از نظر منابع و مشخص شدن میزان درآمدهای وصول نشده هر دوره مالی و امکان برنامه ریزی برای وصول آنها را امکان‌پذیر می‌کند.
مراحل پیاده سازی حسابداری تعهدی؟
- ايجاد دفتر به نام دفتر تعهدی
- تعریف زير فصل‌های جديد فصول هزينه‌ای
- تعريف عناوين حساب‌ها
- تعريف سرفصل‌هاي كل – معين و ساير تفصيلي‌ها
- ثبت اسناد حسابداری
- استخراج صورت وضعيت مالي و صورت تغييرات در وضعيت مالي.
امیدوارم با مطالعه این مقاله پاسخ خود را به سوال دریافت کرده باشید. در کنار مطالعه این مطلب، کارشناسان آپاداس در انتخاب دوره آموزش حسابداری مناسب شما را همراهی خواهند کرد. شما می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی ثبت شده در قسمت تماس با ما ارتباط برقرار کنید و یا با درخواست مشاوره رایگان با شما در تماس خواهیم بود.
گردآورنده: نیلوفر شرقی 1400/10/22 ، دانشجوی مقطع کارشناسی، رشته حسابداری
این مقاله را به اشتراک بگذارید:
هانیه هاشم‌زاده، متولد 1367با حسابداری درمحیط کار به‌صورت تجربی آشنا شد. وی دانش‌آموخته رشته مدیریت دولتی در مقطع کارشناسی و رشته مدیریت فن‌آوری اطلاعات در مقطع کارشناسی ارشد است. از فعالیت های فعلی خانم هانیه هاشم زاده، علاوه بر ارائه خدمات و آموزش حسابداری، مدیریت تیم محتوای تخصصی سایت، پیج اینستاگرامی، تنظیم دوره ها و تهیه جزوات می‌باشد.
وبسایت آموزشگاه حسابداری آپاداس علاوه بر ارائه مقالات حسابداری، دوره های آموزش حسابداری و فایل اکسل حسابداری نیز ارائه می‌کند. اگر در تبریز هستید و به دنبال آموزشگاه حسابداری معتبر می‌گردید، شرایط شرکت در دوره و سایر اطلاعات مربوطه را در صفحه آموزش حسابداری در تبریز آپاداس می‌توانید مشاهده فرمایید. همچنین دوره آموزش آنلاین حسابداری آپاداس به شما این امکان را می‌دهند که مهارت‌های لازم برای مدیریت مالی شرکت خود را کسب کنید و با استفاده از فایل‌های اکسل آماده، کارایی و دقت بیشتری در کار خود داشته باشید.