صورت های مالی تلفیقی چیست؟

صورت‌های مالی تلفیقی مهم‌ترین گزارش ارزیابی برای شرکت‌های هلدینگ است. شرکت ها برای برنامه‌ریزی و اجرای مؤثر به اطلاعات مالی کامل نیاز دارند، در غیر این صورت برآورد و برنامه‌ریزی اثربخش ممکن نیست. به همین دلیل، علاوه بر صورت‌های مالی مستقل، صورت‌های مالی تلفیقی چند شرکت ادغام‌شده نیز تهیه می‌شود که از وظایف حسابدار است.

تلفیق چیست؟

تلفیق و تجمیع شامل ادغام یک شرکت اصلی با شرکت‌های فرعی است، به‌طوری‌که دارایی‌ها، بدهی‌ها و سایر اقلام مالی آن‌ها یکی می‌شود.

دراین فرآیند، شرکت‌های کوچک‌تر با شرکت‌های بزرگ‌تر ادغام شده و یک شرکت جدید یا هلدینگ تشکیل می‌شود. شرکت مادر نیز با سرمایه‌گذاری بیشتر، سهام عمده شرکت جدید را دراختیار دارد.

شرکت اصلی یا مادر، واحدی تجاری است که با حداقل یک شرکت فرعی تجمیع شده است. هر شرکت صورت‌های مالی و حساب جداگانه‌ای دارد، اما تلفیق در صورت‌های مالی تلفیقی، اطلاعات مالی شرکت‌های

فرعی با شرکت اصلی ترکیب می‌شود.

 

چرا شرکت‌ها تلفیق می شوند؟

معمولا سازمان‌های بزرگ به علت‌ زیر تلفیق می‌شوند:

• حذف رقابت، کاهش خطرات و افزایش امنیت تجاری
• کاهش هزینه‌ها و فعالیت تکراری
• کاهش هزینه¬‌های مالی و بالا بردن اعتبارات
• استفاده از امتیازهای مالیاتی و قانونی
• دسترسی به بازارهای جدید
• کارایی عملیاتی و افزایش بهره‌وری سازمان
• هماهنگی بیشتر فرآیند تولید و ساخت کالا با یکدیگر
• تمرکز سهم بازار و مشتریان
• استفاده از وجوه مازاد

 

صورت مالی تلفیقی چیست؟

صورت‌های مالی تلفیقی گزارش‌هایی هستند که عملکرد مالی، تحقق شاخص‌های مالی و جریان‌های نقدی یک شرکت و واحدهای تابعه آن را به‌عنوان یک واحد تجاری نشان می‌دهند.

مثلاً اگر شرکت A بیش از 50 درصد سهام شرکت B را داشته باشد، از نظر حقوقی هردو مستقل‌اند، اما از نظر مالی یک گروه محسوب می‌شوند. هرکدام صورت‌های مالی جداگانه دارند، اما برای ارائه یک تصویر

کلی، صورت‌های مالی تلفیقی با ترکیب اطلاعات مالی A و B و انجام تعدیلات لازم تهیه می‌شود.

 

ضرورت تهیه صورت حساب تلفیقی

طبق استاندارد حسابداری ۱۸، تمامی واحدهای تجاری اصلی موظف‌اند صورت‌های مالی تلفیقی را تهیه کرده و همراه با صورت‌های مالی خود ارائه دهند. با این‌حال، واحدهایی که ۹۰٪ یا بیشتر از سهامشان به‌طورمستقیم یا غیرمستقیم در مالکیت یک واحد تجاری اصلی دیگر است، از این امر مستثنی هستند.

سرمایه‌گذاران واحد اصلی از حسابداری تلفیقی برای دسترسی به اطلاعات جامع استفاده می‌کنند. این صورت‌های مالی شامل:

• گزارش وضعیت و عملکرد واحدهای تجاری
• مبنایی برای تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی مالی
• گزارش وضعیت نقدینگی

 

سود تلفیقی چیست؟

سود تلفیقی حاصل ترکیب درآمدها و هزینه‌های شرکت اصلی و شرکت‌های فرعی است. اگر این ترکیب منجر به سود شود، آن را سود تلفیقی و اگر تلفیق انجام شده منجر به زیان شود، زیان تلفیقی می‌نامند.

یکی از راه‌هایی که شرکت‌ها می‌توانند به سود دست یابند، خرید و فروش سهام شرکت‌های دیگر است. زمانی که شرکتی سود خالص هر سهم خود را همراه با سود حاصل از سهام خریداری‌شده از دیگر شرکت‌ها اعلام کند، به این سود ، سود تلفیقی گفته می‌شود.

زیان و سود تلفیقی به سود یا زیانی اطلاق می‌شود که پس از ترکیب درآمدها و هزینه‌های شرکت اصلی و فرعی به‌دست می‌آید. این ترکیب شامل کسر تعدیلاتی مثل معاملات درون‌گروهی است. پس از اعمال

این تعدیلات، نتیجه‌ نهایی که به سود یا زیان خالص منجر می‌شود، سود یا زیان تلفیقی نامیده می‌شود.

 

نحوه حذف یک شرکت تابعه از تلفیق

حذف یک شرکت تابعه از تلفیق در سود تلفیقی به این معناست که یک شرکت تابعه به‌طورعمدی یا به دلایل خاص از فرآیند تلفیق صورت‌های مالی حذف می‌شود. این کار ممکن است برای دستکاری نتایج مالی و به‌منظور پنهان کردن زیان‌ها یا کاهش میزان سود تلفیقی انجام شود.

به همین دلیل، مقررات مربوط به حذف شرکت تابعه از تلفیق بسیار سخت‌گیرانه است تا از چنین اقدامات غیراخلاقی و نادرستی جلوگیری شود و صورت‌های مالی واقعی و شفاف حفظ گردد.

زمانی که یکی از شرکت‌های تابعه بدهی زیادی داشته باشد، ممکن است برای بهبود نسبت اهرمی گروه، اقدام به حذف آن شرکت از تلفیق کنند. این اقدام معمولاً با هدف کاهش تاثیر منفی بدهی‌های شرکت تابعه بر صورت‌های مالی گروه انجام می‌شود.

طبق استانداردهای مالی گزارشگری بین‌المللی (IFRS)، شرکت فرعی که به‌منظور فروش نگهداری می‌شود، از تلفیق خارج شده و به‌عنوان “دارایی غیرجاری نگهداری شده برای فروش” در حساب‌ها ثبت می‌گردد. این بدان معناست که شرکت تابعه دیگر جزء صورت‌های مالی تلفیقی گروه نخواهد بود و به‌طور مستقل از آن گزارش می‌شود.

طبق استاندارد حسابداری شماره 18، در صورتی که کنترل بر واحد تجاری تابعه به صورت موقتی باشد، واحد تجاری مذکور از تلفیق حذف خواهد شد. مطابق استاندارد‌ انگلستان شرکت‌ تابعه در صورتی که فعالیت نامتجانس داشته باشد، از تلفیق حذف خواهد شد.

 

تفاوت سود تلفیقی و سود اصلی

تفاوت سود اصلی و سود تلفیقی در این است که سود اصلی مربوط به عملکرد خود شرکت اصلی است، درحالی که سود تلفیقی شامل عملکرد شرکت اصلی و تمام شرکت‌های زیرمجموعه آن می‌شود. طبق استانداردهای حسابداری، هر شرکت اصلی باید علاوه بر صورت‌های مالی مستقل، صورت‌های مالی تلفیقی را نیز ارائه دهد، زیرا این دو نوع گزارش مالی به دو سود خالص متفاوت منجر می‌شوند.

یکی از تفاوت‌های اصلی بین سود خالص اصلی و تلفیقی مربوط به سود تحقق‌ نیافته ناشی از معاملات درون‌گروهی بین شرکت اصلی و شرکت‌های تابعه است.

همچنین، تفاوت دیگر به این دلیل است که تمام سود شرکت‌های فرعی لزوماً بین سهامداران شرکت اصلی توزیع نمی‌شود و بخشی از آن ممکن است در خود شرکت‌های فرعی باقی بماند.

به بیان ساده، درصورت مالی اصلی فقط سود سهام تقسیمی شرکت‌های فرعی که برای شرکت اصلی درآمد ایجاد کرده است، شناسایی می‌شود. اما درصورت مالی تلفیقی، کل سود شرکت‌های فرعی منعکس شده و اثرات مالکیت شرکت اصلی برشرکت‌های تابعه نیز درنظر گرفته می‌شود.

 

صورت مالی تلفیقی

صورت مالی تلفیقی زمانی تهیه می‌شود که دارایی‌ها، بدهی‌ها، حقوق صاحبان سهام، درآمدها، هزینه‌ها و جریان‌های نقدی شرکت مادر و شرکت‌های فرعی آن در قالب یک صورت مالی واحد ارائه شوند و کل گروه اقتصادی را به عنوان یک واحد در نظر بگیرند.

به بیان ساده، صورت مالی تلفیقی گزارش مالی یک گروه از شرکت‌هاست که در آن، کل گروه به عنوان یک شخصیت اقتصادی واحد درنظر گرفته می‌شود. شرکت مادر برای ارائه گزارش جامع از وضعیت مالی خود و شرکت‌های تابعه، طبق اصول حسابداری، ملزم به تهیه این صورت‌های مالی تلفیقی است.

 

اهمیت صورت‌ مالی تلفیقی در بورس

تحلیل‌گران بنیادی برای فعالیت در بورس باید با مفهوم سود تلفیقی آشنا باشند و به گزارش‌های مالی تلفیقی دسترسی داشته باشند. تحلیل‌گران حرفه‌ای معمولاً پیش از انتشار رسمی گزارش‌های مالی درسایت کدال، سود شرکت‌ها را پیش‌بینی می‌کنند.

تحلیل‌گران با استفاده از صورت‌های مالی شرکت‌های تابعه، گزارش تلفیقی شرکت اصلی را پیش از انتشار رسمی تخمین می‌زنند. این پیش‌بینی به آن‌ها کمک می‌کند تا برای کسب سود یا جلوگیری از زیان احتمالی تصمیم‌گیری بهتری داشته باشند.

 

مزیت صورت های مالی تلفیقی

تهیه صورت‌های مالی تلفیقی به دلیل مزایای مختلفی که دارد، مورد توجه و استقبال شرکتها قرار می‌گیرد. برخی از این مزایا عبارتند از:

1. کاهش مالیات شرکت اصلی: با تلفیق صورت‌های مالی، می‌توان به کاهش مالیات پرداختی شرکت اصلی دست یافت.
2. کاهش بروز خطا در صورت‌های مالی: فرآیند تلفیق کمک می‌کند تا خطاها در گزارش‌های مالی کمتر باشد.
3. دستیابی بهتر به منابع مالی واحدهای تجاری فرعی: اطلاعات تلفیقی امکان دسترسی آسان‌تر به منابع مالی را فراهم می‌آورد.
4. افزایش کارایی و بهره‌برداری مدیران واحدهای فرعی: مدیران واحدهای فرعی می‌توانند با آگاهی از وضعیت کل گروه، بهره‌وری بیشتری داشته باشند.
5. هماهنگی بیشتر بین فرآیندهای تولید و خدمات پس از فروش واحدها: تلفیق اطلاعات موجب هماهنگی بهتر در فرآیندهای مختلف گروه می‌شود.

 

زمان استفاده از صورت مالی تلفیقی

شرکت‌ها براساس میزان کنترل و میزان سهامی که در شرکت‌های فرعی دارند، تصمیم می‌گیرند که آیا باید صورت مالی تلفیقی تهیه کنند یا نه. در صورتی که شرکت اصلی بیش از50% از شرکت‌های فرعی را کنترل کند و سهام بیشتری داشته باشد، موظف است صورت مالی تلفیقی تهیه نماید. همچنین، اگر شرکت مادر بیش از20% سهام یک شرکت فرعی را دراختیار داشته باشد، باید از حسابداری تلفیقی استفاده کند.

 

نحوه تهیه صورت های مالی تلفیقی

برای صورت‌های مالی تلفیقی از روش‌های حسابداری استفاده میکنند. تمام حساب‌های شرکت‌های تابعه براساس اصول حسابداری عمومی محاسبه می‌شوند. دراین روش،(GAAP) حساب‌های مربوط به سهام ثانویه (مانند سهام عادی و درآمدهای ناپدیدشده) حذف می‌شوند تا گزارش تلفیقی نشان‌دهنده وضعیت مالی واقعی گروه به عنوان یک واحد اقتصادی واحد باشد.

مقادیر و صورت‌های مالی هر شرکت از ترازنامه شرکت اصلی و فرعی جمع‌آوری می‌شوند و این ترازنامه شامل مجموع ارزش خالص، دارایی‌ها و بدهی‌ها است که درنهایت با هم ترکیب می‌شوند.

اقلام مشابه صورت‌های مالی واحد اصلی و فرعی پس از اعمال تعدیلات با هم ترکیب می‌شوند. برای نشان دادن اطلاعات مالی گروه به عنوان یک شخصیت اقتصادی واحد، تعدیلات تلفیقی در موارد زیر ضروری است:

• معاملات و مانده‌های درون گروهی
• سود و زیان تحقق نیافته ناشی از معاملات درون گروهی

برای تهیه صورت‌های مالی تلفیقی، مراحل زیر باید انجام شود:

اقلام تلفیقی شامل دارایی‌ها، بدهی‌ها، درآمدها و هزینه‌ها به شرح زیر محاسبه می‌شوند:

اقلام اصلی به ارزش‌های دفتری

اقلام فرعی به ارزش‌های منصفانه، بازار یا متعارف بدون درنظرگرفتن مالکیت اصلی در فرعی، این اقلام فرعی باید به‌طورکامل (100%) با اقلام اصلی جمع شوند و سپس در صورت‌های مالی تلفیقی گزارش شوند.

در صورتی که شرکت مادر بیشتر از ارزش منصفانه فرعی برای خرید آن پرداخت کرده باشد، این مبلغ اضافی باید به عنوان سرقفلی در صورت‌های مالی تلفیقی ذکر شود.

سرقفلی به این شکل محاسبه میشود:

برای تنظیم صورت‌های مالی تلفیقی، به شرح زیر عمل می‌شود:

بهای تمام شده سرمایه‌گذاری باید از ارزش منصفانه خالص دارایی‌های فرعی کسر شود. همچنین، درصد مالکیت اصلی در فرعی درنظر گرفته می‌شود تا سرقفلی براساس سهم اصلی شناسایی شود.

اگر شرکت اصلی، شرکت فرعی را به‌طورکامل تصاحب نکرده باشد، باید سهم اقلیت درصورت‌های مالی تلفیقی نشان داده شود. سهم اقلیت برابراست با ارزش منصفانه خالص دارایی‌های فرعی ضربدر درصد

سهام‌داران اقلیت. به این ترتیب، سهم اقلیت درترازنامه تلفیقی به میزان درصدی که در اختیار اصلی نیست، نمایش داده می‌شود.

صورت سود و زیان تلفیقی چیست؟

صورت سود و زیان تلفیقی، گزارشی است که برای تلفیق گزارش مالی شرکت اصلی و شرکت فرعی تهیه می‌شود. برای تنظیم این گزارش، دارایی‌های نقدی و غیرنقدی، بدهی‌ها، درآمدها و هزینه‌های هر شرکت فرعی محاسبه شده و سپس به‌طور تلفیقی، جمع آن‌ها با شرکت اصلی محاسبه می‌شود. این عمل برای نمایش وضعیت مالی گروه به‌عنوان یک واحد اقتصادی یگانه انجام می‌گیرد.

مراحل تلفیق سود وزیان به‌طور خلاصه عبارتند از:

1. جمع درآمد وهزینه‌های شرکت اصلی و شرکت فرعی.
2. حذف خرید و فروش درون‌گروهی.
3. حذف سود تحقق نیافته در بسته شدن مقدار موجودی معاملات بین‌شرکتی.

 

زمان تهیه صورت های مالی تلفیقی و حسابداری تلفیقی

زمان و تاریخ انجام حسابداری و تهیه صورت‌های مالی تلفیقی از اهمیت زیادی برخورداراست. طبق استاندارد حسابداری 18، دوره‌های مالی باید بین واحدهای تجاری هماهنگ باشد. حسابداری تلفیقی باید براساس صورت‌های مالی شرکت اصلی انجام شود. عدم رعایت این هماهنگی، امکان مقایسه صورت‌های مالی را غیرممکن می‌کند. بنابراین، تاریخ‌های گزارشگری شرکت فرعی باید با صورت‌های مالی واحد اصلی یکسان باشد.

اگر هماهنگی دوره‌های مالی بین شرکت اصلی و فرعی امکان‌پذیر نباشد، صورت‌های مالی واحد فرعی برای آخرین سال مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، سال مالی شرکت فرعی نباید بیش از 3 ماه قبل از پایان سال مالی شرکت اصلی باشد. هر رویدادی که در این بازه زمانی بر صورت‌های مالی تلفیقی اثر بگذارد، باید در تعدیلات محاسبه شود.

 

اصطلاحات گزارش صورت مالی تلفیقی

حسابداری تلفیقی

در چارچوب حسابداری تلفیقی، با ترکیب واحدهای تجاری، اطلاعات گزارشگری مالی شامل دارایی‌ها، بدهی‌ها، درآمدها و هزینه‌ها با دقت ادغام و تنظیم می‌شوند. این اطلاعات به‌طورکامل در یک صورت مالی تلفیقی جمع‌آوری می‌شوند که در آن، شرکت‌های تشکیل‌دهنده گروه به‌طور هماهنگ و یکپارچه به نظر می‌رسند.

سود تلفیقی

اگر شرکت هلدینگ پس از ترکیب درآمدها و هزینه‌های واحدهای تجاری، به سوددهی برسد، به سود حاصل شده «سود تلفیقی» گفته می‌شود. همچنین، ترکیب سود خالص هرسهم شرکت با سود سهام شرکت‌های دیگر که جمع آن‌ها به‌طورکلی اعلام می‌شود، نیز به‌عنوان «سود تلفیقی» شناخته می‌شود. این روند نشان‌دهنده مجموع سود گروه است که از ترکیب سود واحدهای مختلف به‌دست می‌آید.

 

زیان تلفیقی

درصورتی که پس از ادغام درآمدها و هزینه‌های واحدها، شرکت هلدینگ به سوددهی برسد، این سودحاصل را «سود تلفیقی» می‌نامند. سود تلفیقی نتیجه ترکیب سود خالص هر سهم از شرکت اصلی با سود سهام شرکت‌های دیگراست که مجموع آن‌ها به عنوان یک واحد اعلام می‌شود. این فرآیند نمایانگر سود کل گروه به‌طور یکپارچه است.

 

ترازنامه تلفیقی

ترازنامه تلفیقی یک سند جامع است که دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت مادر و شرکت فرعی را در یک مکان گردآوری می‌کند. دراین ترازنامه، اطلاعات مربوط به اقلام مالی هر شرکت به صورت کامل ذکر شده و تمایزی بین آن‌ها صورت نمی‌گیرد. هدف ترازنامه تلفیقی ارائه یک نگاه کلی و جامع از وضعیت مالی کل گروه است و از وارد شدن به جزئیات بیش از حد در هر سازمان جلوگیری می‌کند.

 

تلفیق بدهی و وام تلفیقی

درفرآیند تلفیق بدهی، بدهی‌های متعدد شرکت‌های گروه با تمرکز بر بدهی‌های بزرگتر، به‌صورت یک وام با شرایط بازپرداخت بهینه ترکیب می‌شوند. این عملیات به نام «تلفیق بدهی» شناخته می‌شود و وام حاصل از این تلفیق، «وام تلفیقی» نامیده می‌شود. این روش به گروه این امکان را می‌دهد که با بهینه‌سازی ساختار بدهی و تسهیل مدیریت مالی، از شرایط بازپرداخت بهتری برخوردار شود و به‌طور کلی وضعیت مالی گروه را بهبود بخشد.

 

سرقفلی در تجمیع

پس از ورود دارایی‌ها و بدهی‌ها به ترازنامه تلفیقی، مرحله نهایی تحلیل و محاسبات، محاسبه سرقفلی است. سرقفلی به مقداری اطلاق می‌شود که از ارزش خرید پس از ارزیابی دقیق تمامی دارایی‌ها و بدهی‌ها باقی می‌ماند. این مقدار برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان گروه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا تصویری دقیق از ارزش واقعی دارایی‌ها و بدهی‌های گروه ارائه می‌دهد و به آن‌ها کمک می‌کند تا ارزیابی بهتری از وضعیت مالی گروه داشته باشند.

 

سهم اقلیت

سهم اقلیت نمایانگر عملکرد مالی خالص و دارایی‌های شرکت فرعی است که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم ازطریق سهامداران اقلیت به شرکت اصلی تعلق ندارد. این اقلیت به مقدار سهامداری تابعه در شرکت فرعی اشاره دارد که در اختیار شرکت اصلی قرار ندارد. این موضوع نمایانگر استقلال مالی و عدم تسلط کامل شرکت اصلی بر شرکت فرعی است .

مشمولان ارائه صورت‌های مالی تلفیقی، شرکت‌هایی هستند که در ساختار خود چند واحد تجاری دارند. بر اساس استاندارد حسابداری شماره 18، زمانی که یک شرکت تجاری اصلی بیش از نیمی از سهام شرکت دیگری را در اختیار داشته باشد، موظف است صورت‌های مالی تلفیقی ارائه دهد.

این کار به منظور بررسی و شفاف‌سازی امورمالی و عملکرد کلی گروه انجام می‌شود. بنابراین، تمام شرکت‌ها مشمول ارائه گزارش تلفیقی نیستند، بلکه فقط زمانی که یک شرکت اصلی در چند واحد تجاری سهام دارد، باید این صورت‌ها را ارائه دهد.

تهیه گزارشات یا صورت‌های مالی تلفیقی برعهده شرکت مادراست. زمانی که یک شرکت مادر دارای چندین شرکت فرعی است، هریک از این شرکت‌های تابعه باید در پایان دوره مالی، صورت‌های مالی خود را به شرکت مادر ارائه دهند.

سپس، صورت‌های مالی تلفیقی توسط شرکت‌های فرعی تهیه و بررسی می‌شود و به بخش حسابداری شرکت اصلی ارسال می‌گردد. پس از دریافت این گزارش‌ها، شرکت مادر مسئول ارزیابی، بررسی و تلفیق اطلاعات مالی این شرکت‌ها است تا گزارشات تلفیقی نهایی تهیه شود.

 

جمع بندی

صورت‌های مالی تلفیقی یکی از مهم‌ترین گزارش‌های مالی برای شرکت‌های هلدینگ و گروه‌های تجاری است. این گزارش‌ها با ترکیب اطلاعات مالی شرکت مادر و شرکت‌های زیرمجموعه، تصویری جامع از وضعیت مالی کل گروه ارائه می‌دهند. شرکت‌ها برای برنامه‌ریزی بهتر، کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و حتی استفاده از مزایای مالیاتی، اقدام به ادغام و تلفیق می‌کنند.

تهیه صورت‌های مالی تلفیقی بر اساس استانداردهای حسابداری الزامی است و به سرمایه‌گذاران و مدیران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند. اگرچه تلفیق مالی مزایای زیادی دارد، اما نیازمند دقت در انجام تعدیلات لازم و حذف معاملات درون‌گروهی است تا گزارش‌های مالی شفاف و دقیق بمانند.

برای تهیه و تحلیل صورت‌های مالی تلفیقی، باید به استانداردهای حسابداری و جزئیات گزارشگری توجه ویژه‌ای داشته باشید. همچنین، مدیران مالی و حسابداران باید با روش‌های صحیح تلفیق، نحوه حذف شرکت‌های تابعه و تفاوت‌های بین سود تلفیقی و سود مستقل آشنا باشند تا بتوانند بهترین تصمیمات مالی را بگیرند.