حسابداری پیمانکاری یکی از مهم ترین شاخه های حسابداری است که در زمینه مدیریت مالی و اقتصادی پروژه های پیمانکاری فعالیت می کند. این نوع حسابداری شامل ثبت، گزارشدهی و تحلیل هزینه ها و درآمدهای مربوط به قراردادهای پیمانکاری است و به شرکت ها کمک می کند تا پروژه ها را به طور موثرتری مدیریت کنند. در این مقاله از آموزشگاه حسابداری آپاداس به بررسی حسابداری پیمانکاری و ارکان اصلی آن می پردازیم پس با ما همراه باشید.
قراردادهای پیمانکاری و اجرای آنها از اهمیت بالایی برای طرفین قرارداد، یعنی کارفرما و پیمانکار برخوردار است و تمام درآمدها و هزینههای مربوط به قرارداد باید مورد محاسبه قرار بگیرند. فعالیت های پیمانکاری در بازه زمانی مشخص و با هزینه های قابل پیش بینی انجام میشود، اما در طول زمان امکان تغییر قیمتها و نوسانات وجود دارد.
حسابداری پیمانکاری باید به این تغییرات پاسخگو باشد و گزارش های قانونی، گزارش درآمد، هزینه و سود پروژه و ثبت اطلاعات صورت حسابها را تهیه کند. هزینه ها به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می شوند و حسابدار وظیفه دارد آنها را دسته بندی و گزارش کند. علاوه بر آن، بیمه نیز باید در نظر گرفته شود. قراردادهای پیمانکاری به دلیل اهمیت بالایی که دارند، نیازمند حسابداری دقیق هستند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای کارفرما و پیمانکار باشند و گزارش های کاملی از هزینه ها، مخارج و سود و زیان ارائه دهند. پیشنهاد می شود جهت استفاده از نمونه قرارداد پیمانکاری و قرارداد ضوابط اجرایی پیمان وارد بخش فرم های حسابداری آپاداس شوید.
حسابداری پیمانکاری
یکی از شاخه های علم حسابداری، حسابداری پیمانکاری است که جزئیات مهمی دارد و آگاهی داشتن به این جزئیات و مطالب میتواند تاثیر بسیار مهمی در پیشبرد اهداف پیمانکاران داشته باشد.
امروزه افراد زیادی از طریق فعالیت پیمانکاری کسب درآمد می کنند که در طول این مسیر با موضوعات گوناگونی روبرو میشوند که با داشتن آگاهی به دانش حسابداری پیمانکاری این موضوعات قابل درک و پیشبینی است.
براساس کتاب Accounting Guide for Construction Contractors، حسابداری پیمانکاری یک فرآیند پیچیده و چندجانبه است که به منظور کنترل و نظارت بر عملیات مالی پروژه های مختلف طراحی شده است. این نوع حسابداری علاوه بر کنترل خریدها، هزینه های شغلی، نیروی کار و سرمایه در گردش، شامل مواردی چون مدیریت نقدینگی، ارزیابی و گزارش دهی دقیق از وضعیت مالی پروژه ها، همچنین شفاف سازی در روند تأمین مالی و پیش بینی های اقتصادی می باشد. به طور کلی، حسابداری پیمانکاری با ایجاد گزارش های مدیریتی مؤثر و دقیق به مدیران پروژه کمک می کند تا تصمیمات آگاهانه و به موقع اتخاذ کنند و همچنین روند اجرای پروژه ها را مطابق با بودجه و زمان بندی تعیین شده پیش ببرند. از جمله وظایف مهم در این زمینه می توان به مدیریت قراردادهای پیمانکاری، نظارت بر پرداخت ها و وصول مطالبات، و همچنین بررسی و تحلیل هزینه ها و درآمدهای پروژه اشاره کرد. به طور خلاصه، حسابداری پیمانکاری نه تنها به عنوان ابزاری برای ثبت و گزارش دهی مالی بلکه به عنوان یک ابزار راهبردی در مدیریت و کنترل پروژه های ساخت و ساز عمل می کند.
مفهوم حسابداری پیمانکاری به زبان ساده
حسابداری پیمانکاری بر اساس قرارداد میان کارفرما و پیمانکار انجام می شود و نوع قرارداد می تواند شیوه محاسبه امور مالی را تعیین کند. فعالیت های پیمانکاری در بازه زمانی مشخص و با هزینه های پیش بینی شده انجام می شود، اما تغییرات قیمتی و نوسانات ممکن است تأثیرگذار باشد. حسابدار پیمانکاری موظف است هزینه های مستقیم (مانند دستمزد، مواد اولیه، بیمه کارگران) و غیرمستقیم (مانند نور، گرمایش، پاداش، وسایل اداری) را دسته بندی و گزارش کند. همچنین، بیمه های مربوط به پروژه نیز باید در نظر گرفته شود. هدف حسابداری پیمانکاری، ارائه گزارش کامل از هزینه ها، سود و زیان و ایجاد ارتباط میان بودجه کارفرما و هزینه های پیمانکار است.
ارکان اصلی پیمانکاری
- کارفرما: شخصی(حقیقی یا حقوقی) است که انجام یک پروژهی معینی را به پیمانکار میسپارد. همچنین تأمین کردن منابع مالی این پروژه به عهده ی وی هست و یکی از طرفین امضا میباشد.
- پیمانکار: شخصی(حقیقی یا حقوقی) است که مسئولیت اجرای این پروژه را به صورت کامل به عهده میگیرد و طرف دیگر امضا میباشد.
- قرارداد: رابطه ای حقوقی بین کارفرما و پیمانکار است و منشا تعهد و التزام برای طرفین امضا میباشد.
اصول و ارکان حسابداری پیمانکاری شامل ثبت دقیق هزینهها و درآمدها، تهیه گزارشهای مالی دقیق، نظارت بر بودجه و تحلیل مالی پروژهها میباشد. این اصول به شرکتها کمک می کند تا پروژه ها را بهطور موثرتری مدیریت کنند.
صورت وضعیت پیمانکاری
صورت وضعیت پیمانکاری سندی است که در اخر هر دوره که معمولا به صورت ماهانه میباشد توسط پیمانکار تهیه میگردد که برای آگاهی داشتن کارفرما از روند اجرای کار و پرداخت هزینه به وی ارسال میشود.
انواع صورت وضعیت:
- صورت وضعیت موقت: صورت وضعیت موقت لیستی از هزینه های پیمانکار است که پایان هر ماه وی به کارفرما ارسال میکند و میتواند هزینه های پروژه را وصول کند و هزینه ها در این صورت وضعیت به صورت علی الحساب نوشته می شود و هزینه های قطعی و نهایی در صورت وضعیت قطعی قابل مشاهده میباشد.
- صورت وضعیت قطعی: صورت وضعیت قطعی آخرین صورت وضعیتی است که بعد از اتمام پروژه توسط پیمانکار به کارفرما ارائه میشود و در ان هزینه ها به صورت واقعی نوشته میشود و این صورت وضعیت مبنای تسویه حساب کارفرما با پیمانکار می باشد.
اهمیت حسابداری پیمانکاری
حسابداری پیمانکاری برای شرکت های پیمانکاری امری حیاتی است زیرا به آنها امکان می دهد هزینه ها و درآمدهای خود را بهدقت کنترل کنند. این نوع حسابداری به شرکتها کمک می کند تا از لحاظ مالی و عملیاتی بهبود یابند و پروژهها را با دقت بیشتری مدیریت کنند.
چرخه پیمانکاری در سیستم حسابداری
چرخه پیمانکاری در سیستم حسابداری شامل مراحل مختلفی است که هر کدام نقش حیاتی در مدیریت مالی پروژهها دارند. این مراحل عبارتند از:
- برنامهریزی و بودجهبندی: در این مرحله، شرکت ها باید هزینه ها و درآمدهای پیش بینی شده را برای پروژه ها تخمین بزنند.
- ثبت هزینهها و درآمدها: در این مرحله، کلیه هزینه ها و درآمدهای مرتبط با پروژه ثبت می شوند.
- گزارشدهی مالی: در این مرحله، گزارش های مالی مربوط به پروژه ها تهیه و به مدیریت ارائه می شوند.
پیشنهاد می شود مقاله چرخه حسابداری را نیز مطالعه فرمایید.
وظایف حسابدار پیمانکاری
وظایف حسابداری پیمانکاری شامل ثبت مخارج و هزینه ها، تهیه گزارش های مالی، نظارت بر بودجه و تحلیل مالی پروژه ها میباشد. این وظایف به شرکت ها کمک می کند تا پروژه ها را به طور کارآمدتری مدیریت کنند.
حسابدار شرکت های پیمانکاری متناسب با اندازه و سطح شرکت، وظایف مشخصی دارد. انجام امور اولیه حسابداری و رسیدگی به حساب های مالی، پیش پا افتاده ترین کاری است که حسابدار باید انجام دهد. حسابداری پیمانکاری باید فعالیت هایی را از نظر: پیمانکاری، گزارش دهی، کنترل و همکاری انجام دهد. تعدادی از عملیات های حسابداری باید قبل از شروع پروژه انجام شوند.
ثبت هزینه ها، تفکیک پروژه ها نسبت به هزینه آن ها، ثبت اسناد تنخواه، ثبت حساب های پیمانکاران دست دوم، ثبت دفاتر قانونی پیمانکاری، طراحی کدینگ حساب ها، ثبت پیش دریافت ها، ثبت ضمانت نامه های دریافتی و پرداختی و انتخاب روش حسابداری از جمله وظایفی است که حسابدار باید انجام دهد، اما مسئولیت های حسابدار شرکت های پیمانکاری به همین جا ختم نمی شود. حسابدار کسی است که باید لیست مخارج و هزینه ها را به کارفرما گزارش کند.
به صورت کلی وظایف حسابدار پیمانکاری شامل تهیه صورت های مالی پروژه ها، تهیه لیست بدهکاران و بستانکاران تفکیک شده، و لیست چک های دریافتی و پرداختی را بر عهده دارد. او همچنین مسئول کنترل ورود و خروج انبار و گاهی سرکشی به پروژه هاست. ارتباط نزدیک با مدیران بالادستی و حسابرسان مستقل نیز از وظایف اوست. علاوه بر این، حسابدار برای تهیه گزارشات خود به دریافت گزارش ها و صورت های مالی از حسابداران پایین دستی نیاز دارد.
روشهای اجرای حسابداری پیمانکاری
حسابداری پیمانکاری می تواند به دو روش اصلی انجام شود: روش کار تکمیل شده و روش درصد پیشرفت کار.
هر کدام از این روش ها، مراحل خاص خود را دارد. اما در نهایت چیزی که اهمیت دارد، محاسبه درست قیمت ها و هزینه ها است. پرداخت هزینه ها و مخارج توسط کارفرما به پیمانکار با در نظر گرفتن این روش ها انجام می شود.
حسابداری پیمانکاری روش کار تکمیل شده
در این روش، درآمدها و هزینه ها تنها پس از تکمیل پروژه ثبت می شوند. این روش برای پروژه هایی مناسب است که مدت زمان طولانی دارند و درآمدها به طور یکجا دریافت می شوند.
در روش کار تکمیل شده، درآمد و سود ناخالص پیمان پس از اتمام پروژه یا تکمیل بخش عمده ای از آن دریافت می شود. مخارج از زمان امضای قرارداد محاسبه شده و با پایان پروژه خاتمه می یابد. مزیت این روش، تعیین سود ناخالص پس از اتمام پروژه است که دقت بالایی دارد. بااین حال، در قراردادهای بلندمدت ممکن است سود ناخالص چند سال در یک سال مالی ثبت شود، که این موضوع می تواند باعث اعمال ضریب مالیاتی بالا و افزایش مالیات بر درآمد پیمانکار شود.
روش درصد پیشرفت کار
در این روش، درآمدها و هزینه ها بر اساس درصد پیشرفت پروژه ثبت می شوند. این روش برای پروژه هایی مناسب است که به صورت مرحله ای تکمیل می شوند و درآمدها به صورت تدریجی دریافت می شوند.
مراحل حسابداری شرکتهای پیمانکاری
حسابداری شرکت های پیمانکاری شامل مراحل زیر است:
- شروع پروژه: ثبت قرارداد و تعیین بودجه.
- انجام پروژه: ثبت هزینه ها و درآمدها به صورت مرحله ای.
- تکمیل پروژه: تهیه گزارش های مالی نهایی و ارزیابی عملکرد.
پیشنهاد می شود برای آشنایی بیشتر مقاله مراحل حسابداری نیز مطالعه گردد.
استاندارد های حسابداری پیمانکاری
ماده 38 قانون تامین اجتماعی
طبق این ماده کلیه ی کارفرمایان و پیمانکاران موظف هستند که نسبت به بیمه نمودن افراد زیر مجموعه خود اقدام نمایند.
این اقدام قانونگذار که جنبه حمایتی از کارگران و کارمندان را دارد که در مقابل خطرات و آسیب هایی که هر کارگری را در حین انجام کار با ان ها روبرو میکند به وجود آمده است که اقدامی قابل تقدیر است.
لازم به ذکر است که این امر به قدری مهم است که قانونگذار مقرر داشته است که کارفرما موظف است 5% کل مبلغ قرارداد پیمانکاری را نزد خود نگه داشته تا پیمانکار اقدام به دریافت مفاصاحساب از تامین اجتماعی گردد و در نهایت اقدام به پرداخت ان 5% نماید.
بیمه پرداختی هر کارگر یا کارمند نسبت به قراردادی که بین کارفرما و پیمانکار بسته میشود متغیر است. 3 نوع قرارداد می تواند بسته شود. انواع قرارداد به شرح زیر است:
- بدون مصالح (دستی)
- با مصالح (مکانیکی)
- ترکیبی ( که از ترکیب دو مورد بالا صورت میگیرد و این مورد فقط توسط کارشناس تامین اجتماعی اعلام میشود)
با توجه به انواع قرارداد که گفته شد محاسبه ی بیمهی هر نوع قرارداد به صورت زیر انجام میشود:
- بدون مصالح: 15% + (1/9 15%) = 16.67
- با مصالح: 7% + (1/9 7%) = 7.78
- ترکیبی: در این قرارداد باید نسبت دستی یا مکانیکی بودن قرارداد توسط کارشناس تأمین اجتماعی مشخص شود سپس برای پرداخت بیمه اقدام کنند.
ماده 104 قانون مالیات مستقیم
یکی از نکات مهم در قانون مالیات های مستقیم مربوط به ماده 104 این قانون است که موضوع آن کسر 3% ار پرداخت های برخی موءدیان و پرداخت آن به حساب سازمان امور مالیاتی بود.
طبق این ماده مهم قانون موءدیان به خصوص شرکت های بزرگ پیمانکاری و… باید 3% از دریافتی های خود را به حساب امور مالیاتی محل انجام قرار داد یا پروژه واریز کنند.
در حالی که سیاست گذاران اقتصادی ایران به شدت بر تغییر و بهبود سیاست های مالیاتی ایران از طریق بازنویسی قوانین مالیاتی تاکید داشته و حتی بخشی از قوانین مالیاتی کشور را در تیر ماه 1394 اصلاح و آن را از ابتدای سال 1395 اجرا نموده اند کارایی و عدالت اجتماعی این سیاست ها در پرده ای از ابهام قرار دارد.
تمام این تغییرات یا اصلاحیه های مالیاتی که در چارچوب احرای نظام جامع مالیاتی ایران میباشد دارای یک هدف نهایی است که همان برقراری عدالت اجتماعی در نظام اقتصادی و اداری ایران است.
بر اساس ماده 104 قانون مالیات های مستقیم(ق.م.م) کافرمایان و موءدیان بزرگ مجبور و موظف بودند تا 3% مالیات تکلیفی این ماده را از فروشندگان کالا و خدمات خود کسر و به حساب امور مالیاتی محل انجام قرارداد یا پروژه(شهر انجام کار) واریز نمایند اما اکنون و در کنار ابهاماتی که در اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم وجود دارد هیچ کارفرما یا موءدی موظف به کسر و پرداخت 3% مالیات به حساب امور مالیاتی شهر خود نیست.
با حذف ماده 104 قانون مالیات های مستقیم مالیات برخی فعالیت های اقتصادی به سوی شهر های بزرگ تغییر مسیر خواهند داد.
استاندارد شماره 9 حسابداری
طبق خصوصیات صنعت که در مبحث اصول و میثاق های محدود کننده گفته شد، درآمدها به محض وصول و هزینه ها به محض وقوع شناسایی میگردد؛ اما در حسابداری پیمانکاری به دلیل طولانی بودن مدت لازم برای پایان پروژه درآمد و هزینه ای ثبت نگردد.(منظور از طولانی بودن مدت پیمان ها لزوما 3یا 4 سال بودن قرار داد نیست حتی یک سال را هم در بر میگیرد.)
با توجه به این استاندارد درآمدی را که از تحقق آن میتوان اطمینان حاصل کرد به حساب گرفت.
زمانی میتوان از تحقق درآمدی اطمینان کرد که طبق نظر کارشناس 10% از پروژه توسط پیمانکار تکمیل شده باشد و 10% از مبلغ قرارداد توسط کارفرما پرداخت شود.
آیا می توان قوانین حسابداری را برای تسهیل در پیمان ها طراحی کرد؟
چارچوب قراردادهای ناقص بهعنوان یک ابزار نظری مهم، در تبیین طراحی بهینه اوراق بهادار مورد استفاده قرار میگیرد و میتواند در بررسی طراحی بهینه قواعد حسابداری نیز نقش مؤثری ایفا کند. تحقیقات نشان می دهند که محققان در این زمینه از این چارچوب بهرهبرداری کرده و به تحلیل قواعد حسابداری، بهویژه محافظهکاری حسابداری پرداخته است. زمانی که انگیزههای اقتصادی برای ارائه اندازهگیری اطلاعاتی از عملکرد اقتصادی وجود دارد ممکن است GAAP کنترل انتخاب بین روشهای مختلف حسابداری را به مدیریت اختصاص دهد، حتی در غیاب روشهای اندازهگیری قابل اعتماد. این بدان معناست که مدیریت میتواند به بهترین نحو از روشهای حسابداری استفاده کند که به نفع شرکت و ذینفعان آن باشد.
با این حال، در شرایطی که انگیزههای دستکاری و بزرگنمایی در گزارشهای مالی وجود دارد، ممکن است GAAP انعطافپذیری مدیریتی در انتخاب روشهای حسابداری مناسب را محدود کند و تنها به روشهای قابل تأیید اجازه دهد. این محدودیت میتواند به جلوگیری از تقلبهای مالی و حفظ اعتماد عمومی به گزارشهای مالی کمک کند.
بهطور کلی، طراحی هوشمندانه قواعد حسابداری میتواند به تقویت نقش حسابداری در تخصیص کنترل کمک کند و در نتیجه منجر به افزایش شفافیت و اعتماد در گزارشهای مالی شود. با توجه به چارچوب قراردادهای ناقص، میتوان به طراحی قواعد حسابداری به گونهای پرداخت که نه تنها نیازهای اقتصادی را برآورده کند، بلکه از فساد و دستکاری در اطلاعات مالی نیز جلوگیری نماید. این به نوبه خود میتواند به بهبود عملکرد شرکتها و افزایش رضایت ذینفعان کمک کند.
شرکت پیمانکاری چیست؟
پیمانکار به شخص حقیقی یا حقوقی گفته می شود که مسئولیت اجرای پروژه هایی مانند: تهیه، حمل، نصب، ساخت و اجرا را برعهده دارد. شرکت های پیمانکاری با توجه به تجربه، توان مالی و نیروی انسانی خود، پروژه های مختلف را قبول می کنند. نظارت بر کار پیمانکار نیز ممکن است به فردی از سوی کارفرما سپرده شود، اما همه این موارد باید در چارچوب قرارداد پیمانکاری باشد. حسابداری این شرکت ها نیز به صورت های مختلف زیر انجام می شود:
- ساختمان
- راه و ترابری
- صنعت و معدن
- تاسیسات و تجهیزات
- کشاورزی
- آب
- مرمت آثار باستانی
- کاوش های زمینی
- ارتباطات
- نفت و گاز
- نیرو
برای بستن قرارداد پیمانکاری، باید انواع آن را درنظر گرفته و نحوه نوشتن قرارداد پیمانکاری را بدانیم. قراردادهای پیمانکاری وابسته به نوع شرکت و فعالیتش ، نوع پروژه، نحوه پرداخت هزینه ها و… است. به عنوان یک حسابدار باید بدانید که انواع قراردادهای حسابداری پیمانکاری چیست. انواع قراردادهای پیمانکاری عبارتند از:
- قراردادهای پرداخت کلی (قیمت ثابت و قیمت متغیر)
- قراردادهای دائمی (قراردادهای سریالی، قراردادهای با قابلیت تغییر، قرارداد با دوره زمانی محدود)
- قراردادهای سنجشی
- قراردادهای مدیریتی
- قراردادهای مدیریت پروژه
- قراردادهای طراحی و ساخت
- قراردادهای ساخت و توسعه
هزینه شرکت پیمانکاری
هزینه های مستقیم که شامل موارد زیراست:
- هزینه های مواد و مصالح: خرید و تأمین مواد اولیه و مصالح ساختمانی مورد نیاز پروژه.
- هزینه های نیروی انسانی : پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان و کارگران شاغل در پروژه.
- هزینه های تجهیزات و ماشین آلات: خرید، اجاره و نگهداری تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز برای اجرای پروژه.
- هزینه های زیرساختی: هزینه های مربوط به ایجاد زیرساخت های موقت مانند: برق، آب، و امکانات بهداشتی در محل پروژه.
هزینه های غیرمستقیم شامل موارد زیراست:
- هزینه های مدیریتی و اداری : شامل حقوق مدیران، هزینه های اداری و دفتری، بیمه و مالیات ها.
- هزینه های بیمه و ضمانت نامه ها : هزینه های مربوط به بیمه های مسئولیت و ضمانت نامه های بانکی و مالی.
- هزینه های مالی : شامل بهره وام ها و اعتبارات مالی مورد استفاده برای اجرای پروژه.
- هزینه های پیش بینی نشده : هزینه هایی که به صورت ناگهانی و غیرقابل پیش بینی در طول اجرای پروژه به وجود می آیند.
- عوامل موثر بر هزینه های پیمانکاری
- چند تا ازمهمترین عامل های تاثیر گذاربرهزینه های پیمانکاری را در زیرعنوان کردیم:
- موقعیت جغرافیایی پروژه: محل اجرای پروژه می تواند برهزینه های حمل و نقل، دسترسی به منابع و نیروی کار تاثیر بگذارد.
- اندازه و پیچیدگی پروژه: پروژه های بزرگ تر و پیچیده تر معمولاً هزینه های بیشتری را به همراه دارند.
- شرایط اقتصادی و بازار: نوسانات قیمت مواد و مصالح، نرخ بهره وام ها و دستمزدها می توانند بر هزینه های پیمانکاری تاثیرگذار باشند.
- کیفیت و نوع مواد و مصالح: انتخاب مواد و مصالح با کیفیت بالاتر ممکن است هزینه های بیشتری را به دنبال داشته باشد.
حسن انجام کار در قرارداد پیمانکاری چیست؟
تضمین حسن انجام کار مدرکی هست که به موجب ان کار فرما از انجام درست موضوع قرارداد توسط پیمانکار اطمینان حاصل میکند.
مطابق ماده 35 شرایط عمومی پیمان از هر پرداخت به پیمانکار معادل 10% به عنوان تضمین حسن انجام کار کسر شده و در حساب سپرده نزد کارفرما نگهداری میشود.
دلیل گرفتن تضمین این است که اگر پیمانکار پروژه را به شکل صحیح و طبق قرار داد انجام ندهد خسارت کارفرما از محل حسن انجام کار تأمین گردد.
علاوه بر این تضمین حسن انجام کار وسیله ای است که پیمانکار را ملزم به اجرای درست قرارداد نیز میکند. چرا که میداند اگر تعهدات خود را به شکل درست انجام ندهد تضمین آزاد نخواهد شد.
فرم صورت وضعیت پیمانکاران
اهمیت فرم صورت وضعیت پیمانکاران
فرم صورت وضعیت پیمانکاران ابزاری مالی است که نقش کلیدی در مدیریت کیفیت، زمان و منابع پروژه دارد. این فرم، به ویژه در پروژه های بلندمدت با هزینه های بالا، برای ارزیابی دقیق و به موقع وضعیت مالی اهمیت بسیاری دارد. صورت وضعیت ها علاوه بر گزارش دهی هزینه ها، به شناسایی تأخیرات، مشکلات احتمالی و انحرافات از برنامه ریزی اولیه کمک می کنند.
این فرم مرجع پرداخت های دوره ای پیمانکاران است و پیمانکار با استفاده از آن از میزان پیشرفت کار و پرداختی ها مطلع شده و برنامه ریزی مالی می کند. از سوی دیگر، کارفرما نیز با بررسی صورت وضعیت ها از صحت هزینه ها اطمینان حاصل می کند. انواه هزینه در پیمانکاری عبارتند از:
هزینه آشکار:
هزینه هایی که قابل اندازه گیری هستند.
هزینه پنهان:
هزینه هایی مثل هزینه ساخت جاده در وسط یک جنگل که قابل اندازه گیری نیستند زیرا علاوه بر مخارج عمرانی، هزینه های زیست محیطی هم در پی خواهند داشت که جبران ناپذیرند.
هزینه ثابت:
این هزینه حتی اگر پروژه تعطیل شود باید پرداخت شود. نمونه آن هم اجاره دفتر کار شرکت است.
هزینه متغیر:
خرجی مثل هزینه سیمان است که بسته به مقیاس پروژه متغیر است.
هزینه جاری:
مواردی از قبیل: هزینه دستگاه ها و کار پیمانکاران را شامل می شود.
هزینه عملیاتی:
مستقیما با ساعت کار و دستمزد کارگران، دستگاه ها و متریال در ارتباط است.
هزینه غیرعملیاتی:
این هزینه ها مثل اجاره دفتر شرکت پیمانکاری غیرمستقیم هستند و به تولید و خدمات ربطی ندارند.
ساختار فرم صورت وضعیت پیمانکاران
فرم صورت وضعیت پیمانکاران شامل بخش های مختلفی است که به طور دقیق وضعیت مالی و پیشرفت پروژه را گزارش می دهد. این بخش ها عبارتند از:
اطلاعات پروژه و پیمانکار:
شامل جزئیاتی مانند: نام پروژه، تاریخ شروع و پایان، نام پیمانکار، شماره قرارداد و اطلاعات تماس برای شناسایی و پیگیری پروژه.
شرح کارهای انجام شده:
توضیحات دقیق درباره کارهای انجام شده در بازه زمانی مشخص، شامل میزان پیشرفت، تعداد کارگران، و نوع مواد یا تجهیزات مصرفی.
مبالغ هزینه ها:
شامل جزئیات هزینه های مستقیم (مصالح، نیروی کار، تجهیزات) و هزینه های غیرمستقیم (هزینه های عمومی یا سربار)
پرداخت ها و تسویه حساب ها:
ثبت مبالغ پرداختی به پیمانکار، میزان بدهی باقی مانده و نحوه پرداخت (دوره ای یا مرحله ای)
تأخیرات و مشکلات موجود:
اشاره به تأخیرها یا مشکلات احتمالی مانند: تأخیر در تأمین مصالح، مشکلات نیروی کار یا تغییرات غیرمنتظره در پروژه.
تاریخ و امضا:
تاریخ تهیه فرم و امضای پیمانکار و نماینده کارفرما برای تأیید صحت اطلاعات ارائه شده.
کاربرد فرم صورت وضعیت پیمانکاران
فرم صورت وضعیت پیمانکاران نقش مهمی در مدیریت پروژه دارد و کاربردهای زیر را شامل می شود:
کنترل هزینه ها و تأمین منابع مالی:
این فرم به کارفرما کمک می کند تا پرداخت ها را بر اساس پیشرفت واقعی پروژه تنظیم کرده و از انحرافات بودجه جلوگیری کند.
نظارت بر پیشرفت پروژه:
با استفاده از این فرم، می توان پیشرفت کار را به صورت دقیق ارزیابی کرده و اطمینان یافت که پروژه مطابق برنامه زمانی پیش می رود.
تنظیم قراردادهای بلندمدت:
در پروژه های طولانی مدت، این فرم ابزاری اساسی برای مدیریت مالی، نظارت بر تکمیل کارها و شناسایی تأخیرات احتمالی است.
آگاهی از تأخیرات و مشکلات:
صورت وضعیت ها به شناسایی سریع تأخیرات یا مشکلات اجرایی کمک می کنند و امکان اقدامات اصلاحی به موقع را فراهم می سازند.
امیدواریم با مطالعه این مقاله پاسخ خود را به سوالات دریافت کرده باشید. در کنار مطالعه این مطلب، کارشناسان آپاداس در انتخاب دوره آموزش حسابداری مناسب شما را همراهی خواهند کرد. شما میتوانید از طریق راههای ارتباطی ثبت شده در قسمت تماس با ما ارتباط برقرار کنید و یا با درخواست مشاوره رایگان با شما در تماس خواهیم بود.
نویسندگان: زهرا باقری و نسترن قربانی
دانشجویان مقطع کارشناسی، رشته حسابداری آموزشکده فنی و حرفهای الزّهرا
کارآموزان شرکت ساختار دانش پاشا