قوانین مالیاتی شرکت‌های پیمانکاری و محاسبه مالیات

در قوانین مالیاتی مربوط به شرکت‌های پیمانکاری و قانون های مالیات بر پیمانکاران بندهای خاصی به صراحت برای پیمانکاران تعیین نشده است. با این حال، با بررسی مالیات‌های مستقیم می‌توان به اطلاعات مفیدی دست پیدا کرد. در این مقاله از آپاداس، به تشریح و بررسی جامع قوانین مالیاتی شرکت های پیمانکاری و قراردادهای مرتبط با آن و همچنین دو نوع اصلی مالیاتی که بر پیمانکاران اعمال می‌شود می‌پردازیم.

۱. مالیات مقطوع پیمانکاری

این نوع مالیات همچنین با نام مالیات تکلیفی پیمانکاری شناخته می‌شود. اشخاصی که موظف به پرداخت این مالیات هستند عبارتند از:

• کارفرمایان
• سازمان‌های دولتی
• شهرداری‌ها
• موسسات عام المنفعه مستقل
• شرکت‌ها

طبق قوانین مالیاتی شرکت‌های پیمانکاری، اگر مبلغ پیمان بیش از ۱۰ میلیون ریال باشد، ۵.۵ درصد از مبلغ دریافتی پیمانکاران کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌شود. برای توضیحات بیشتر:

این مالیات دارای دو بخش است:

• ۴ درصد قطعی
• ۵ درصد پیش‌پرداخت

مالیات مقطوع شرکت‌های پیمانکاری شامل کارهای ساختمانی، تاسیسات فنی، حمل و نقل یا تهیه ساختمان‌ها و تاسیسات، نقشه‌کشی، نظارت و محاسبات فنی و نقشه‌برداری می‌شود.

نکات مهم:

• در صورتی که شرایطی برای واگذاری پروژه به شخص دیگری ایجاد شود، پیمانکار دوم موظف به پرداخت این مالیات نخواهد بود.
• در صورتی که کارفرمای پیمانکار ساکن در خارج باشد، مالیات با نرخ ۴ درصد پرداخت می‌شود.
• در مالیات مقطوع پیمانکاری، نوع پیمان اهمیتی ندارد.

۲. مالیات بر درآمد پیمانکاری

این نوع مالیات شامل تمامی شرکت‌های پیمانکاری سهامی و غیرسهامی می‌شود. تمام درآمدهای پیمانکار به روش زیر محاسبه می‌شود:

• ثبت و نگهداری تمامی مالیات‌های قطعی، پیش‌پرداخت مالیات پیمانکاری و درآمدها در دفاتر حسابداری.
• تشخیص علی‌الراس یا مودی مالیاتی بر اساس شواهد و قرائن.
• استفاده از دفاتر حسابداری برای ثبت مالیاتی پیمانکاران.
• مالیات مقطوع دارای دو بخش ۴ درصد قطعی و ۵ درصد پیش‌پرداخت است.
• افرادی که تا موعد مشخص شده ترازنامه یا سود و زیان را ارسال نکنند، مشمول رسیدگی علی‌الراس خواهند بود.
• برخی اسناد مورد نیاز برای مالیات مقطوع پیمانکاری شامل حسابداری مالیاتی پیمان، پرداخت‌های مالیاتی کارفرما و درآمدهای مالیاتی است.

با توجه به اطلاعات ارائه شده، حسابداران در شرکت‌های پیمانکاری باید از تغییرات مالیاتی آگاه باشند و بتوانند مالیات‌های شرکتی و غیرشرکتی را به درستی تعیین کنند. این اطلاعات به آن‌ها کمک می‌کند تا مشکلاتی را که ممکن است در آینده پیش بیاید را پیش‌بینی کرده و از پیش برطرف کنند.

محاسبه مالیات در حسابداری پیمانکاری

مالیات در حسابداری پیمانکاری بر اساس دو نوع مالیات مختلف، یعنی مالیات مقطوع و مالیات بر درآمد، محاسبه می‌شود. در ادامه به نحوه محاسبه هر یک از این دو نوع مالیات پرداخته می‌شود:

۱. مالیات مقطوع پیمانکاری

مالیات مقطوع پیمانکاری به صورتی محاسبه می‌شود که از مبلغ قراردادی که پیمانکار دریافت می‌کند، یک درصد به عنوان مالیات کسر می‌شود. این کسر مبلغ کسری است که پیمانکار به عنوان مالیات بر مبلغ دریافتی خود باید پرداخت کند. این مبلغ به صورت یکباره و به صورت مقطوع در نظر گرفته می‌شود و به شرکت‌های پیمانکاری اعمال می‌شود.

۲. مالیات بر درآمد پیمانکاری

این نوع مالیات بر اساس درآمد حاصل از فعالیت‌های پیمانکاری محاسبه می‌شود. در این روش، میزان مالیات بر اساس درآمد و سود حاصل از پروژه‌ها و فعالیت‌های پیمانکاری تعیین می‌شود. برای محاسبه این نوع مالیات، دفاتر حسابداری شرکت پیمانکاری استفاده می‌شود تا تمامی درآمدها و هزینه‌های مشمول مالیات را ثبت و نگهداری کند. سپس مالیات بر اساس سود و درآمد خالص محاسبه می‌شود و به صورت منظم پرداخت می‌شود.

با در نظر گرفتن این دو نوع مالیات و نحوه محاسبه آن‌ها، شرکت‌های پیمانکاری می‌توانند از مقررات مالیاتی استفاده کنند و مالیات خود را به درستی محاسبه و پرداخت کنند. این اقدام باعث می‌شود که شرکت‌ها از مشکلات مالیاتی در آینده جلوگیری کنند و عملکرد مالی خود را بهبود بخشند.

معافیت مالیاتی در شرکت‌های پیمانکاری

در قوانین مالیاتی شرکت‌های پیمانکاری، معافیت مالیاتی به عنوان یک امتیاز و تشویق برای انجام فعالیت‌های خاص در نظر گرفته می‌شود. در ادامه به دو مورد اصلی معافیت مالیاتی در شرکت‌های پیمانکاری اشاره می‌شود:

۱. معافیت مالیاتی برای خرید لوازم و تجهیزات

بر اساس تبصره ۱ ماده ۱۰۷ قانون مالیات مستقیم، اگر شرکت پیمانکاری بخشی از قرارداد را برای خرید لوازم و تجهیزات صرف کند، می‌تواند به اندازه مبلغ مصرف شده برای این منظور از پرداخت مالیات معافیت بگیرد. این معافیت شامل هزینه‌های لوازم و تجهیزاتی است که جدا از دیگر اقلام قرارداد ذکر شده‌اند.

اگر خرید لوازم و تجهیزات داخلی باشد، حداکثر تا مبلغ صورت حساب خرید معافیت مالیاتی اعمال می‌شود.

اگر خرید لوازم و تجهیزات خارجی باشد، تا جمع ارزش گمرکی کالا، حقوق ورودی و سایر پرداخت‌های قانونی در پروانه سبز گمرکی از پرداخت مالیات معافیت می‌یابد.

۲. معافیت مالیاتی برای پیمانکاران دست‌دوم

اگر بخشی یا تمام قرارداد پیمانکاری خارجی به پیمانکار ایرانی (به‌عنوان پیمانکار دست‌دوم) واگذار شده باشد، پیمانکار ایرانی می‌تواند معادل تجهیزاتی که در قرارداد اول ذکر شده را خریداری کند و از پرداخت مالیات معاف شود. این اقدام به شرط رعایت تبصره یک ماده ۱۰۷ از قانون مالیات مستقیم صورت می‌گیرد.

با استفاده از این معافیت‌ها، شرکت‌های پیمانکاری می‌توانند هزینه‌های خود را کاهش داده و عملکرد مالی خود را بهبود بخشند. این اقدامات نقش مهمی در تشویق شرکت‌ها به انجام فعالیت‌های مورد نظر و توسعه اقتصادی کشور دارد.

قوانین بیمه و مالیات در قراردادهای پیمانکاری

در قانون تأمین اجتماعی، مبنای تعیین بیمه در قراردادهای پیمانکاری تعیین شده است. تشریح قوانین مرتبط با بیمه و مالیات در قراردادهای پیمانکاری به شرح زیر می‌باشد:

بیمه در قراردادهای پیمانکاری

ماده 38 قانون تأمین اجتماعی بیان می‌کند که در قراردادهای پیمانکاری، کارفرما موظف است حق بیمه کارکنان خود و مقاطعه‌کاران فرعی را پرداخت کند. مبلغ حق بیمه براساس ماده 28 این قانون محاسبه می‌شود که در سهم کارفرما، سهم بیمه شده و کمک دولت تقسیم می‌شود.

تبصره مصوب 26/2/1372

این تبصره برای کارفرمایان تعیین می‌کند که در صورت عدم پرداخت بیمه کارکنان برای حداقل یک سال گذشته، موظف به پرداخت 5% کل کار به سازمان تأمین اجتماعی هستند.

ماده 41

این ماده به سازمان تأمین اجتماعی اختیار می‌دهد که مبلغ حق بیمه را بر اساس نوع کار تعیین کرده و از کارفرما مطالبه کند.

 بیمه در قراردادهای مختلف پیمانکاری

بسته به نوع قرارداد پیمانکاری، میزان حق بیمه متغیر است. برای قراردادهای عمرانی مشاوره‌ای و اجرایی، میزان حق بیمه به ترتیب 6/15% و 6/6% از کل کار محاسبه می‌شود. در قراردادهای خدماتی نیز میزان حق بیمه متفاوت است و بسته به نوع خدمات ارائه شده، از 7% تا 15% از کل کار می‌تواند باشد.

نکات مهم

• عدم ارسال لیست بیمه ممکن است منجر به جریمه 10% برای پیمانکاران شود.
• در قراردادهای هزینه مشترک، حق بیمه بر اساس تقسیم هزینه محاسبه می‌شود.
• حمل با بارنامه رسمی از بیمه مستثنی است.
• در صورتی که پیمانکار چند پروژه را هم‌زمان مدیریت کند، لازم است ترک کار برای کارگرانی که از یک پروژه به پروژه دیگر منتقل شده‌اند، ثبت شود.

از طریق رعایت این قوانین و مقررات، پیمانکاران و کارفرمایان می‌توانند به طور دقیق مبالغ مربوط به بیمه و مالیات را محاسبه و پرداخت نمایند، همچنین از پرداخت جریمه‌ها و مشکلات حقوقی جلوگیری کنند.

سوالات متداول

1. چه نوع مالیات هایی به شرکت های پیمانکاری تعلق می گیرد؟

دو نوع مالیات اصلی برای شرکت های پیمانکاری وجود دارد:

• مالیات مقطوع پیمانکاری: این نوع مالیات به صورت درصدی از مبلغ قرارداد کسر می شود و به طور مستقیم به سازمان امور مالیاتی پرداخت می شود. نرخ این مالیات 5.5 درصد است.
• مالیات بر درآمد پیمانکاری: این نوع مالیات بر اساس سود و درآمد حاصل از فعالیت های پیمانکاری محاسبه می شود و مشمول قوانین کلی مالیات بر درآمد می شود.

2. چه کسانی موظف به پرداخت مالیات مقطوع پیمانکاری هستند؟

کارفرمایان، سازمان های دولتی، شهرداری ها، موسسات عام المنفعه مستقل و شرکت ها موظف به پرداخت مالیات مقطوع پیمانکاری برای قراردادهایی هستند که مبلغ آنها بیش از 10 میلیون ریال باشد.

3. معافیت های مالیاتی برای شرکت های پیمانکاری چه مواردی را شامل می شود؟

دو مورد از معافیت های مالیاتی مهم برای شرکت های پیمانکاری عبارتند از:

• معافیت مالیاتی برای خرید لوازم و تجهیزات: شرکت های پیمانکاری می توانند تا سقف مبلغی که برای خرید لوازم و تجهیزات مرتبط با قرارداد صرف کرده اند، از پرداخت مالیات معاف شوند.
• معافیت مالیاتی برای پیمانکاران دست دوم: اگر بخشی یا تمام یک قرارداد پیمانکاری خارجی به یک پیمانکار ایرانی (به عنوان پیمانکار دست دوم) واگذار شود، پیمانکار ایرانی می تواند از پرداخت مالیات برای خرید تجهیزاتی که در قرارداد اولیه ذکر شده است معاف شود.

4. قوانین بیمه و مالیات در قراردادهای پیمانکاری چه مواردی را شامل می شود؟

قوانین بیمه و مالیات در قراردادهای پیمانکاری، تعهدات کارفرما و پیمانکار را در خصوص پرداخت حق بیمه و مالیات مربوط به کارکنان و فعالیت های پیمانکاری مشخص می کند.

5. نکات مهم در مورد مالیات و بیمه در شرکت های پیمانکاری چه مواردی هستند؟

• پیمانکاران موظف به ارسال لیست بیمه کارکنان خود به سازمان تامین اجتماعی هستند.
• عدم پرداخت حق بیمه می تواند منجر به جریمه برای پیمانکاران شود.
• انواع مختلف قراردادهای پیمانکاری نرخ های متفاوتی برای حق بیمه دارند.
• پیمانکاران و کارفرمایان باید از قوانین و مقررات مربوط به مالیات و بیمه آگاهی داشته باشند و آنها را به درستی رعایت کنند.